'Onnodig veel aanhoudingen bij Feyenoord-Ajax'
De politie heeft onnodig veel mensen aangehouden rond de voetbalwedstrijd Feyenoord-Ajax in april 2006. Daarbij was de behandeling van de 799 Feyenoordsupporters ernstig onder de maat. De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, concludeert dinsdag dat de Rotterdamse autoriteiten de grenzen van het toelaatbare fors hebben overschreden. ''Honderden omstanders moesten lijden onder tientallen 'kwaden'.''
De arrestanten werden urenlang zonder eten, drinken en toiletten vastgehouden. Niet alleen raddraaiers zaten vast, ook kinderen, ouderen en zwangere vrouwen werden opgehouden in bussen en in de parkeerkelder van de rechtbank. In de dagen die volgden, regende het klachten over het politieoptreden. De politie stond op scherp omdat het bij de klassieker een jaar eerder volledig uit de hand liep. De Feyenoordaanhang koelde zijn woede op de politie. Daarbij raakten ruim vijftig agenten gewond.
De ombudsman concludeert dan ook dat het toenemende voetbalgeweld steeds meer druk legt op gemeente en politie. Hij schrijft: ''De wens om hard op te treden en de wens om aan de supporters het signaal af te geven dat het menens is in Rotterdam, lijkt te veel invloed te hebben gehad op de keuzes die zijn gemaakt, zodat die keuzes onevenwichtig waren.'' De politie pakte de honderden voetbalfans, onder wie tientallen stenengooiers, op omdat ze op het Marathonviaduct bij de Kuip bleven hangen. Daardoor kon een trein met Ajaxsupporters aanvankelijk niet vertrekken. De mobiele eenheid (ME) sloot de Feyenoordaanhang in en dirigeerde iedereen naar bussen. Uit het onderzoek blijkt dat, in tegenstelling tot wat altijd door de autoriteiten is gemeld, mensen niet is verzocht het viaduct over het spoor te verlaten. Zij konden daarom niet weten wat hun te wachten stond.
Er waren ook andere manieren om de mensen daar weg te halen, stelt de ombudsman. Daar komt nog bij dat niemand is vervolgd voor de redenen waarom ze zijn aangehouden. Brenninkmeijer noemt dit onbehoorlijk. Circa vijftig relschoppers moesten voor de rechter verschijnen voor openlijke geweldpleging. Een aantal anderen kreeg een boete omdat ze zich niet konden legitimeren. Veel arrestanten weten overigens nu nog niet dat het Openbaar Ministerie (OM) afziet van vervolging. De ombudsman beveelt het OM aan de betrokken personen hierover alsnog te informeren. Brenninkmeijer juicht het toe dat de openbare orde is gehandhaafd. ''Maar de prijs die daarvoor is betaald, is te fors.''
www.parool.nlOmbudsman: 'Ze zijn over onschuldige burgers heengewalst'
De Nationale Ombudsman oordeelt snoeihard over het politieoptreden rond een wedstrijd tussen Feyenoord en Ajax in 2006, maar de verantwoordelijken leggen de kritiek naast zich neer. Ombudsman Alex Brenninkmeijer: ''Fouten toegeven is voor bestuurders heel lastig.''
Keihard is het oordeel van ombudsman Alex Brenninkmeijer over de wijze waarop de politie op 23 april 2006 na afloop van de wedstrijd Feyenoord-Ajax optrad in Rotterdam. Een greep uit zijn conclusies: de behandeling van de achthonderd arrestanten was 'ernstig onder de maat', volwassenen en kinderen zijn onder 'erbarmelijke' omstandigheden vastgehouden, de prijs voor de handhaving van de openbare orde was 'te hoog'. Bovendien zijn de voetbalfans veel te lang in onzekerheid gehouden over de vraag of ze vervolgd zouden worden. De koele reactie van verantwoordelijk burgemeester Ivo Opstelten: ''We bedanken de ombudsman voor het rapport, maar het optreden was effectief, noodzakelijk en succesvol.''
Het klinkt niet alsof de Rotterdamse driehoek van burgemeester, Openbaar Ministerie en politie erg onder de indruk is van uw kritiek.
''Dat is de standaard reactie van veel bestuurders als ze publiekelijk op hun vingers worden getikt. Mijn ruime ervaring leert dat zij dat niet prettig vinden, en dat fouten toegeven heel lastig is. Ze willen geen gezichtsverlies lijden.''
Wat vindt u van Opsteltens opmerking dat het politieoptreden goed is verlopen?
''De prijs die de burgers betaald hebben voor de ordehandhaving, is veel te hoog. Opsteltens dreigement dat de zaak anders verder uit de hand zou zijn gelopen, vind ik lichtvaardig. Wij hebben een diepgravend onderzoek gedaan en zijn tot andere conclusies gekomen. Veel mensen zijn opgepakt omdat zij niet voldeden aan een oproep om van een viaduct te vertrekken - terwijl die oproep helemaal niet was gedaan. Rotterdam wilde duidelijk een voorbeeld stellen dat voetbalvandalisme niet langer getolereerd zou worden. Vervolgens zijn ze over onschuldige burgers heen gewalst. Daar heb ik weinig waardering voor. Dat valt overigens vooral de driehoek te verwijten die daar boven in een kamertje de beslissingen nam. De Mobiele Eenheid heeft het goed gedaan.''
De kritiek op uw rapportages lijkt steeds luider te worden. Onlangs vielen premier Balkenende en de Tweede Kamer over u heen omdat u zei dat de overheid zich soms 'hufterig' gedraagt tegen de burger. Ook uw Rotterdamse collega Migiel van Kinderen kreeg van het stadsbestuur de wind van voren omdat hij zich kritisch opstelde.
''Politici voelen zich snel aangevallen. Op dit moment moet alles 'duidelijk' zijn, 'hard', er is lik-op-stukbeleid, terwijl mijn standpunt is dat 98 procent van de zestien miljoen Nederlanders deugt. Ik zeg: ga daar op een positieve manier mee om. Daar schrikken bestuurders van. Ik ben de luis in de pels die roept: whoe, whoe, whoe, overheid pas op! Ik heb wel tegen Opstelten gezegd dat hij er geen gewoonte van moet maken om een ombudsman in de hoek te zetten.''
Hebben uw kritische rapporten wel effect?
''In de praktijk blijkt dat 97 procent van mijn aanbevelingen worden overgenomen en uitgevoerd. Dat houden wij keurig bij. Het minst gehoorzaam is de belastingdienst, met de politie kunnen wij over het algemeen heel goed zaken doen. Ook in Rotterdam is het grootste deel van mijn aanbevelingen in praktijk gebracht. Binnenskamers worden er andere dingen gezegd dan in de media, dan is ook de toon heel anders. Dan wordt er gezegd: goed dat je het zegt, Alex. Voor mij tellen de effecten die ik op lange termijn kan boeken.''