Ajax Rules schreef:Kowalczyk schreef: Daarom haat ik Henk ten Cate ook. Nog steeds. Die Mokumse proleet heeft in mijn Ajax-hart een deurtje dichtgetrapt dat niet meer open is gegaan.
Ik vroeg het eerder vandaag ook al... (Misschien heb je erover heen gelezen): als HtC zover afstaat van jou en waar jij voor staat, waarom gun je hem dan zoveel invloed op hoe jij Ajax beleeft?
Anders gezegd: waarom kun je deze non-valeur en zijn daden niet gewoon irrelevant verklaren?
Het is toch raar dat uitgerekend de persoon die het laagst in je achting staat de meeste invloed op je heeft?
Goeie vraag.
De manier waarop Ajax, en Ten Cate in het bijzonder, reageerden op het in mijn eigen echt verschrikkelijke drama in Waalwijk had ik best kunnen wegslikken als het op zichzelf had gestaan. De "punt ingelopen"-opmerking was voor mij eerder de bekende druppel die de emmer deed overlopen. Ik ben me ervan bewust dat ik misschien al het water in de emmer op Ten Cate's conto schrijf, terwijl hij alleen het (voor mij) beslissende scheutje toevoegde.
Die opmerkingen na 'Waalwijk 2007' kon ik er gewoon niet bij hebben, na alles wat er de jaren ervoor gebeurd was. Het klinkt misschien dramatisch, maar ik vóelde het knappen in mijn hart. Ik herinner me nog dat ik het dacht:
that's it, dít is mijn moment om emotioneel afstand te nemen en het me per direct minder te gaan aantrekken. En zo geschiedde, en ik voel dat ik niet meer terug kan: ik houd nog steeds van Ajax, ik ga ook nog altijd naar een paar (Europese) uitduels per seizoen en ik vind dit seizoen leuker dan de twee of drie voorgaande, maar er is wel iets veranderd. Ik sta absoluut verder van Ajax af dan voorheen, het kan me gewoon minder schelen, de uitslagen beïnvloeden mijn humeur en geluksgevoel nauwelijks nog en het bomen opzetten over het vertoonde spel, en wat er anders moet, laat ik graag aan anderen over. Ik voel me daar geen deel van.
Stel dat 'Waalwijk' in 2004 gebeurd was, en de
last-minute verkoop van Zlatan in 2007, dan was de emotionele betekenis van die twee momenten misschien precies omgekeerd geweest: dan was de verkoop van Zlatan misschien 'de druppel' geweest en had 'Waalwijk' (een paar jaar eerder) minder zwaar gewogen. Wat dat betreft is het - uiteraard - een emotie.
Ik heb wel écht een enorme hekel aan Henk ten Cate, trouwens. Ik voel in het algemeen een bijna fysieke weerzin tegen proleten, patjepeeërs, slecht geïnformeerde mensen die zonder enige terughoudendheid van alles beweren, en die toon van typische volks-Mokumse stelligheid. Dat onwrikbare 'zeker weten', ook al ligt er niets dan domheid en straatbluf aan ten grondslag... Ik reageer daar in het algemeen heel slecht op (wordt wel beter, trouwens) en toen Ten Cates optreden eenmaal mijn irritatie begon te wekken, was ik echt reddeloos verloren. Ten ging het snel en binnen de kortste keren was ik tot een moord in staat als ik zijn perspraatje zag.
Maar hij was bovenal de man die (voor mij) op het verkeerde moment de verkeerde dingen zei, en daarmee model kwam te staan voor mijn gevoel dat ik wegdreef van Ajax, mijn oude liefde. Dat Ajax mij, zo'n trouwe jongen, van zich vervreemd heeft, projecteer ik ten dele (en deels onbewust) op die opmerking van Ten Cate, zou je enigszins gechargeerd kunnen zeggen. Dat deed de deur dicht. Ik vóelde hem dichtklappen in mijn hart, en wist dat er iets definitief anders was geworden.
Ik ben blij dat die 'definitieve verandering' zich niet manifesteert als een permanente staat van verzuring en ontevredenheid over het spel (daar verdenk ik iemand als Joey soms van, dat alleen de internationale top goed genoeg is, al snap ik hem wel: zijn Ajax-identiteit heeft veel met kwaliteitsvoetbal te maken, die van mij in essentie niet; 'Ajax' is voor hem een kwaliteitskeurmerk, voor mij staat 'Ajax' hooguit voor een voetbal-ideologie, die zowel door goede als (in principe vaker) door 'gewone' of zelfs slechte elftallen wordt uitgevoerd, en ik heb van de kwaliteit dus minder structureel hoge verwachtingen dan Joey - die discussie hebben we al eens gevoerd).
Ik ga nog altijd met plezier naar Ajax en voetbalbezoek staat voor mij in het teken van de bereidheid om het naar mijn zin te hebben. Maar: op een afstandelijker, oppervlakkiger manier. De 'definitieve verandering' is bij mij eerder een soort nonchalance: het kan me minder schelen of Ajax wint of verliest, ik ben de lust om over 4-3-3 en 'eigen jeugd' en de trainer etc. etc. te discussiëren echt totáál verloren (zo'n jong als Vedette-10 volg ik écht niet meer), ik wil gewoon naar het voetballen en óf blij óf teleurgesteld zijn, zonder dat daar geëxalteerde discussie over moet volgen. Ik kan al moe worden als ik aan de wedstrijdtopics op Ajax Talk dénk, af en toe: tijdens Utrecht - Ajax stelde ik me de discussies voor die zich daar moesten afspelen... over spelers, over wie er goed is en wie niet, over Jol, over het bestuur... altijd maar hetzelfde rondje en dezelfde stellingnames, voor de tienmiljoenste keer... het komt me allemaal voor als intens, intens onbelangrijk. Dat heb ik sinds 'Waalwijk 2007': dat verband is niet strikt oorzakelijk, het was eerder een
trigger-moment voor een gevoel dat al sluimerde.
Daarbij word ik steeds meer een 'genieter' van het Football Culture-type. Ik ben Ajacied en dus 'voor Ajax', maar een avondje Telstar - Haarlem (broodje bal: 1,50, koffie: 50 cent) kan ik stiekem leuker vinden dan een belangrijke Europese zege van Ajax. Gewoon, omdat het klein is, en puur, en pretentieloos, en 'echt', en mooi. Vieze koffie, slecht voetbal, lichtmasten met drie kapotte lampen en 800 getrouwen die elkaar niets hoeven uit te leggen; héérlijk. Op Chelsea-kaviaar zit ik niet te wachten.
Ik weet niet of het jullie interesseert hoor, dit geraaskal, maar ik voelde tijdens het schrijven van
Vak 127 al dat er een verandering zat aan te komen. Ik herinner me een moment waarop ik dacht: "Hé, wees eens eerlijk tegen jezelf: zit je hier een levensfase af te sluiten? Is dit boek een afscheid?"
Achteraf was dat zo, denk ik.
In de jaren 2002, 2003 en 2004 had ik nog niet bewist in de gaten dat ik langzaam van Ajax wegdreef. Ik was er ook nog helemaal niet aan toe om dat gevoel toe te laten en bovendien was Ajax vrij succesvol, zodat ik mezelf vrij makkelijk de geestdrift van vroeger kon aanpraten. Ik kon mijn voortschrijdende gevoel van 'onthechting' nog overschreeuwen dankzij de succesmomenten, als het ware. In 2004 en 2005, onder de door mij ook al zeer verafschuwde Ronald Koeman, begon dat gevoel echter door te schemeren aan de oppervlakte. In 2006 werd dat erger. Het werd een expliciet vraagstuk in mijn hoofd, maar ik wilde er nog niet aan, want afscheid nemen doet pijn.'Waalwijk 2007' was het moment waarop de deur dichtknalde. Waarop het niet langer te ontkennen viel en ik me er ook aan overgaf.
Voor de duidelijkheid: dan bedoel ik dus niet het 2-2 spelen op zichzelf, en het verspelen van de landstitel, maar de apatische, gemediatrainde reacties vanuit het Ajax-kamp en die vernietigend domme opmerking van Ten Cate. Toen dacht ik: nee, 't is mijn wereld niet meer.
Wat (los van de Zlatan-verkoop, 'Waalwijk 2007' en meer van dat soort momenten) trouwens óók mijn gevoel van onthechting bevorderd heeft, is de ontwikkeling van de Ajax-supporter. Het vak waarin ik vroeger stond (vak G), was ironisch en relativerend. De humor was wat anarchistisch. Het mild afzeiken van de eigen club was de toon. Felle discussies over spelers of tactiek of de trainer? Dan werd je gewoon op je schouder gemept en uitgelachen. Er heerste een heel vanzelfsprekend, mild superioriteitsgevoel met een dikke klodder zelfspot er overheen. Voetbal werd niet belangrijker gemaakt dan het was. Dát was mijn cultuurtje. Ik kan me bij wijze van spreken niet eens herinneren dat iemand het ooit over de tegenstander had. Of over de tactiek. Of over de wissels van de trainer. Speelde geen enkele rol.
Nu is het zo... serieus... Zo humorloos allemaal. Iedereen méént het zo serieus, dat Ajax zich
moet plaatsen voor de Champions League. Geleuter over wie er geblesseerd is, en wie een miskoop, en wie er weg moet, en of de punt naar achteren moet en weet ik allemaal wat voor gelul. En het is voor mijn Ajax-saamhorigheidsgevoel echt dodelijk dat er steeds meer Ajacieden zijn die vatbaar blijken voor zuur Calimero-gemekker: beschuldigingen aan scheidsrechters, nederlagen ophangen aan een niet gekregen penalty, vermoedens dat de KNVB ons moeilijke duels na Europese uitwedstrijden geeft... Gatverdamme. In vakkie G had iedereen echt in een deuk gelegen om zulk gezwam. Dat is voor Feyenoorders. Daar stond een Ajacied tien kilometer boven, kom op zeg, malle, doe niet zo raar. De 'geest' van de Ajacied is wat dat betreft een beetje veranderd, en ook dat heeft zijn effect gehad. Ik hoor nu te vaak een gesprek achter of naast me waarvan ik denk: kom op, klein kind... wat heb ik ontzettend géén zin om met jou te praten.
Zoiets. Speelt allemaal mee.
K.
