Kowalczyk schreef:Van den Boog had zijn lot aan dat van Martin Jol moeten verbinden - en dus al een tijdje weg moeten zijn.
Toen Van den Boog aantrad, had hij met Marco van Basten te maken. Die had hij niet zelf gekozen. Dat hij Van Basten "de beste trainer" noemde, nou ja, vooruit, dat was goed bedoeld. Hij zal erg opgelucht zijn toen Van Basten opstapte. Dat bood hem de kans de trainer aan te stellen die hij echt wilde: Jol.
Volgens mij wilde hij Adriaanse, dat was zijn eerste keus, toen is er naar Morten Olsen gevist, en toen was eigenlijk alleen nog Jol over als kandidaat. Hij moest toch wat? Hij kon toch niet opstappen omdat de trainer die er door Cruijff was neergezet er eindelijk achter was dat hij er niks van kon?
Vanaf dag één heeft Van den Boog met Jol de grenzen van het beleidsplan opgezocht - en ook royaal overschreden. Jol kreeg véél meer macht dan een hoofdtrainer volgens het beleidsplan hoort te hebben. Hij mocht zelf zijn staf samenstellen en Van den Boog liet toe dat die staf uit familie en vriendjes van Jol ging bestaan. Hij moet gezien hebben dat Jol er een wat curieuze band met Mino Raiola op nahield, maar ging nooit voor een transfer liggen, zelfs niet toen Jol de ene na de andere speler haalde uit de categorie waar Ajax voortaan absoluut niet meer in zou shoppen: op leeftijd, uitgerangeerd, soms half geblesseerd. De Atouba's, Tainio's, Mido's en Ooijers dus.
Klopt, maar hij kwam in een situatie dat het rapport van de commissie Coronel al met voeten was getreden. De benoeming van van Basten en zijn assistenten was er snel doorheen gerommeld in de onjuiste veronderstelling dat Cruijff daadwerkelijk verantwoordelijk had genomen, en in het maachtsvacuüm wat er op volgde werd er met geld gesmeten voor allerlei aankopen die ook totaal niet strookten met het rapport. Maar toen hoorde je niemand over dat rapport en hoorde je Cruijff helemaal niet.
Daar sta je dan, de trainer die je zelf niet hebt gekozen laat je in de steek (gelukkig maar), het geld is op, de selectie is niet in evenwicht en de spelers zijn een zielig hoopje ellende zonder vertrouwen en je technische staf bestaat uit een bij Twente mislukte jaknikker die niemand meer heeft om ja tegen te knikken maar nog wel ja knikt tegen het salaris en nog een jaknikker wiens meerwaarde altijd volledig onduidelijk is geweest. Adriaanse, Olsen, Van Gaal en Rijkaard niet beschikbaar. Ga er maar aan staan. Als je dan na een jaar een reeks van 14 overwinningen achter de rug hebt, meer dan 100 doelpunten hebt gemaakt, een prijs hebt gepakt, heel veel punten, CL hebt gehaald en de club ook alweer bijna financieel gezond is, dan is dat eigenlijk gewoon een wereldprestatie van de AD.
Maar dat is eigenlijk een fundamenteel probleem van Ajax, het verwachtingspatroon gaat altijd sneller omhoog dan de club uit een diep dal omhoog kan komen. Hoe sneller de AD die uit het dal trekt, hoe hoger het verwachtingspatroon wordt. Niemand had vooraf aan zo'n goed seizoen durven denken in die omstandigheden, maar achteraf was dat allemaal alweer vergeten. Door CL te halen krijg je het verwijt dat Ajax nog niet helemaal meekan met de grote jongens. CL halen wordt meteen voor vanzelfsprekend aangenomen. Doordat er veel doelpunten gemaakt werden, werd dat voor vanzelfsprekend aangenomen, en was het tijd om te klagen over het positiespel.
Als het met zo'n trainer vervolgens fout gaat, dan hoor je - als je een fatsoenlijke directeur bent - te zeggen: ik ben van het beleidsplan afgeweken, ik heb hoog spel gespeeld omdat ik dacht dat dat goed was, maar ik heb gegokt en verloren, en dus maak ik plaats.
Dat heeft hij niet gedaan. Hij is blijven zitten en heeft sindsdien (nog nadrukkelijker dan daarvoor) zijn 'overlevingsmodus' ingeschakeld. Hij is gaan liegen en draaien ("Cruijff niet langer serieus nemen" versus "prachtig dat ons icoon Cruijff Ajax wil helpen"). Door aan te blijven en niet zijn conclusies te trekken, heeft hij Ajax veel schade berokkend, want de huidige Cruijff-burgeroorlog zou veel minder verwoestend zijn gevoerd door de betrokken partijen als er na Jol een nieuwe directie was gekomen.
Op zich kan ik wel meegaan met het idee dat de AD zijn lot moet verbinden aan dat van de trainer. Vooral omdat dat er toe zal leiden dat de directeur actief de trainer in het zadel gaat houden en dat is nodig bij Ajax waar goede trainers onder druk komen en bestuurders geneigd zijn de makkelijkste weg te kiezen. Vooral toen er nog niet één hoofdverantwoordelijke was, maar een clubje mensen waarbij de een RvC was
en de ander in naam AD, daar krijg je vanzelf laffe keuzes van.
Maar bij Ajax speelt meer dan of de keuze van een trainer de juiste was of niet. Er was immers niet zoveel aan de hand. Ajax kwam in het hoofdtoernooi van de CL, ondanks een onmogelijke voorbereiding, Ajax speelde heel sterk tegen Twente, kon zich goed meten met Milan, in Bernabeu gingen ze over de knie maar dat kan bijna elke club overkomen. Het kon nog een mooi seizoen worden, ondanks dat er weer extreem weinig te besteden was. Alleen toen greep Cruijff de afstraffing in Madrid aan om zijn volgende coup voor te bereiden, samen met zijn dubieuze PR-bureau dat foute regimes heeft gesteund en de Telegraaf heet. En daar win je het niet van, dat is een factor en heeft van een stroeve periode een negatieve spiraal gemaakt. Moet Van den Boog daarvoor verantwoordelijk worden gehouden? Ik denk dat dat buiten zijn macht ligt.
Wel werd natuurlijk steeds duidelijker dat Jol's benadering niet goed aansloot bij het echte Ajaxvoetbal, ondanks het aanvallende karakter, en dat dit dus niet de aanpak voor de lange termijn was. Maar Jol het seizoen laten afmaken, zodat bijvoorbeeld De Boer een goede start had gehad, dat had allemaal best gekund wanneer Cruijff zich koest had gehouden. Zoals het iemand betaamt die Ajax een ramptrainer had opgedrongen om vervolgens Ajax in de steek te laten. Je ruimt Cruijffs rommel op en zodra het weer toonbaar is komt hij langs om je uit te schelden en weer rotzooi te gaan maken.
En dan heb ik het nog helemaal niet gehad over het (wat mij betreft) feit dat Ajax dit seizoen kampioen zou zijn geworden als Pantelic er nog was geweest, en als niet wééééér de topscorer verpatst was, midden in het seizoen. Pantelic en Suárez lozen; het waren Van den Boog-besluiten die op sportief vlak desastreus zijn uitgepakt. Met die twee (of zelfs één van de twee) was het bij rust 2-0 of 3-0 geweest tegen Spartak Moskou en hadden we niet verloren in Den Haag. Dan had dit hele Cruijff-gedoetje waarschijnlijk niet eens wortel geschoten, maar zat iedereen zich nu (na de uitslag van Twente - PSV) in zijn handjes te wrijven en was iedereen gewoon heerlijk positief geweest over Frank de Boer en de terugkeer van het Ajax-voetbal enzo.
Ik vond Rommedahl een grotere fout, die was binnen handbereik, van Pantelic weet ik dat niet. Maar met El Hamdaoui had hij ook geen slechte deal gedaan, ik denk niet dat Pantelic voor Milan zo'n plaag was geweest. Spartak begon ook maar net aan het seizoen, zo heel veel werd er nou ook weer niet uitgespeeld, en tactisch leken ze ook geen antwoord op het Ajax-voetbal te hebben bedacht zoals wel vaker in Europa gebeurt, om dat dan in de return wel te hebben. Uiteindelijk heeft Ajax gewoon dik verloren. Eigenlijk is het een groter afgang dan de wedstrijd in Madrid, maar nu hoefde Cruijff niks aan te grijpen om weer een machtsgreep te doen.
Om zulke kleine dingen gaat het. Dat verklaart meteen ook waarom ik het niet terecht vind dat Cruijff nu doet alsof er helemaal niets deugt.
Cruijff grijpt ook maar wat aan. Met een analyse van wat er nog mis is bij Ajax heeft het niks van doen.
Ik ben niet pro-directie (Van den Boog had al weg moeten zijn, moet wat mij betreft alsnog weg, en bij Van der Aat heb ik altijd een ultra-slecht gevoel gehad), maar ook niet pro-Cruijff. Ik vind het een erg frustrerende gedachte dat we Louis van Gaal laten lopen, as we battle.
K.
Van den Boog heeft zeker fouten gemaakt. Maar hij heeft ook veel bereikt wat nu alweer vergeten wordt. Het echte probleem is volgens mij dat een AD geen goed kan doen. Als hij geen vriend van Cruijff is krijgt hij problemen voor zijn kiezen die hij niet kan oplossen. Dan begint het gestook en de hetzes, dan is het stropdas en een zakkenvuller, dan is het oorlog en is de waarheid het eerste slachtoffer. Ook Van Gaal zal daarmee te maken krijgen. Ook Van Gaal zal niks goed kunnen doen, zelfs die heeft met zijn sensationele verleden als trainer niet voldoende krediet, veel Ajaxsupporters kotsen hem uit.
Soms denk ik wel eens dat Cruijff zijn gang maar moet gaan met Ajax. Dan faalt hij, en dan zijn we er vanaf. Maar we zijn er niet vanaf als hij faalt. Dat dacht ik drie en twee jaar geleden ook, heeft iedereen het gezien? Hij neemt geen verantwoordelijkheid en zijn voetbalverstand komt er voornamelijk op neer dat goede voetballers goede trainers zijn en dat zijn vriendjes goed zijn. Klaar zou je zeggen, maar even later komt hij doodleuk een nieuwe poging doen de baas te spelen en dan gaat iedereen weer roepen dat hij zoveel voetbalverstand heeft. Dus als hij weer faalt dan zijn we nog niet van hem af. En het is ook link, want als je zo'n rampjaar als onder Van Basten niet laat volgen door herstel, dan kun je als club ook echt afzakken, en dan is de vergelijking met Feijenood wel terecht en gaan wij ook leren om blij te zijn met een punt in Doetinchem.
Ik ben een grote Van Gaal-fan, maar wel als trainer. Ook zou hij een prima technisch adviseur kunnen zijn, die zich ook houdt aan zijn adviestaak. Maar als TD of AD? Sowieso nu een nieuwe AD, de AD moet de leider van de club zijn, de koers bepalen. Als je nu een nieuwe neerzet, dan wordt die ook alweer voor voldongen feiten gesteld. Het grote trainerstalent is al in functie, de beslissingen wat betreft de jeugdopleiding liggen al klaar om door een ander genomen te worden, dus dan ontstaan er weer situaties waar je de nieuwe AD niet op af kunt rekenen, maar die hem wel kunnen verzwakken.