Sportwereld schreef:Sana: 'Laatste keer had ik 45 paar voetbalschoenen bij me'
Afrikaanse Zweed nu al troetelkind van Ajax

© anp.
PORTRET Tobias Sana (23) is de meest opvallende Ajacied in de eerste weken van de competitie. Zijn aanvalslust bekoort, uit zijn bewegingen spreekt lef en hij maakte al evenveel goals als in zijn gehele periode bij IFK Göteborg. Wie is die nieuwe publiekslieveling die Ajax voor slechts een paar ton ophaalde uit Zweden? Een portret van een Zweed met Afrikaans bloed.

John Steen Olsen, tipgever van Ajax:
Tobias is een heel serieuze jongen, die met zijn vak bezig is. De overstap van Göteborg naar Ajax is groot, maar Frank de Boer gaat zo goed om met die jonge gasten. Ik ben ervan overtuigd dat Tobias zich hier kan doorontwikkelen.
Natuurlijk, de fans hadden hem al gezien op open trainingen, dat ranke joch met dat sprieterige kapsel. Een guitige lach onder brutale ogen. Voor een prikkie naar Ajax gekomen, dus de vraag was: hoe zou deze nieuweling het doen? Het antwoord van Tobias Sana kwam al in de eerste wedstrijd van het seizoen, de topper tegen AZ.
Op die lome namiddag in augustus, nu vier weken terug, gooide trainer Frank de Boer de Zweedse aanvaller na de rust in het diepe en de supporters sloten hem onmiddellijk in de armen. Om zijn kwikzilverachtige bewegingen: speels, onbevreesd, met branie, des Ajax.
'Hij bracht energie, er gebeurde iets', prees De Boer zijn nieuweling. Bijna had Sana het debuut bekroond met een treffer, maar de lat en doelman Esteban lagen in de weg. 'Geef me nog een paar weken, dan wordt het nog beter', zei hij. Zijn woorden werden kracht bijgezet met goals tegen NEC (twee) en NAC Breda. En het publiek scandeerde massaal zijn naam: een nieuw troetelkind van Ajax was geboren.
Tobias Sana, opeens was hij er voor het grote publiek. John Steen Olsen, de Ajax-scout in Scandinavië, moet lachen. 'Het lijkt alsof hij een grote onbekende was, maar Tobias werd al een tijdje door meerdere clubs gevolgd, waaronder PSV. Ik volg hem al een paar jaar en ken zijn kwaliteiten', aldus de Deen, die Ajax ook tipte voor Christian Eriksen.
Tobias Tigjani Sana werd 23 jaar geleden geboren als het jongste kind van een Zweedse moeder en een vader uit Burkina Faso - een van de armste landen op de lijst van de Verenigde Naties. Het gezin met vier kinderen woonde in een buitenwijk van Göteborg, niet het meest welvarende gedeelte van de havenstad. Vader Sana maakte een paar jaar eerder de overstap uit Afrika naar Noord-Europa om zijn geluk te zoeken in Zweden. Voetbal speelde al gauw een grote rol in het leven van de Sana's en Tobias beschikte over het meeste talent. In Angered, de volkswijk waar hij opgroeide, voetbalde hij op straat, wat niet altijd even veilig was.
Zijn roots verloochent hij niet. Nog altijd bezoekt hij regelmatig familie in Afrika. 'Ik sleep altijd een lading spullen mee als ik naar Burkina Faso ga. De laatste keer had ik 45 paar voetbalschoenen bij me. De blijdschap die dat oplevert, is onbeschrijflijk. Ook de mensen die zich maar één keer per dag een maaltijd kunnen veroorloven, zullen je uitnodigen en eten voor je maken. Ik ben trots dat ik deels uit die cultuur afkomstig ben. En ik ben dankbaar voor de kansen die ik in Zweden heb gehad', zegt Sana in Voetbal International.
De eerste kans die hij kreeg om bij een officiële club te spelen, is bij Marieholms BOIK. Via Västra Frölunda IF en Qviding FIF belandde de aanvallende middenvelder in 2009 bij IFK Göteborg. Nederland was toen niet onbekend voor Sana: op zijn jongenskamer hing boven zijn bed een poster van Patrick Kluivert.
In het Zweedse voetbal kwam de avonturier amper tot zijn recht. In het land wordt 4-4-2 gespeeld en is de counter het voornaamste wapen. Sana staat in dat systeem, als één van de vier middenvelders, vaak ver van het vijandelijke doel. 'Daar zwierf hij over het veld, maar Tobias is een jongen die acties wil maken en tegenstanders passeren. Daarom past hij bij Ajax, want die club speelt op de helft van de tegenstander', zegt John Steen Olsen, de belangrijkste tipgever. Ajax' voetbaldirecteur Marc Overmars was bijna onmiddellijk 'om'. Olsen: 'Marc heeft razendsnel gehandeld. Heel knap.'
Want behalve dat Sana Overmars aansprak, was hij ook niet duur: drie ton. 'Een echte Ajax-speler', vindt oud-speler Stefan Pettersson, die Sana ook aanprees bij Overmars. 'Ik had eerlijk gezegd niet verwacht dat hij het dit seizoen zó snel al zó goed zou doen. Tobias heeft zich heel snel aangepast. Hij heeft natuurlijk wel een voordeel dat de Zweedse competitie al een tijdje bezig was.'
In Amsterdam nam Gregory van der Wiel hem onder zijn hoede. Voor, tijdens en na de trainingen en wedstrijden ontfermde de rechtsback, inmiddels naar Frankrijk vertrokken, zich over de nieuwkomer, die zeer geïnteresseerd is in de club en de Zweden uit het verleden bij Ajax. 'Het viel me op dat hij veel over de historie van Ajax wilde weten', zegt teammanager David Endt. 'En alles over Zlatan Ibrahimovic. Hoe kwam hij bij Ajax, hoe gedroeg hij zich, hoe ontwikkelde hij zich? Zlatan is natuurlijk een personality in Zweden.'
Sana gaat voor het sportieve spoor van Zlatan. En het is hem ernst. Verwar zijn dartele spel niet met een laconieke houding. 'Tobias is een heel serieuze jongen, die met zijn vak bezig is. De overstap van Göteborg naar Ajax is groot, maar Frank de Boer gaat zo goed om met die jonge gasten. Ik ben ervan overtuigd dat Tobias zich hier kan doorontwikkelen', meent Olsen. 'Hij wil hier zich heel snel thuis voelen', weet Endt.
Sana is serieus. Neem zijn huisvesting. Op huizenjacht in Amsterdam heeft hij eigenlijk maar één doel. 'Dichtbij de Arena wonen, want het voetbal is tenslotte het belangrijkst', aldus Sana op de website van Ajax.
De Afrikaanse Zweed had als jochie twee doelen: spelen voor de nationale ploeg én in de Champions League. Een uitnodiging uit zijn vaderland lag nog niet op de deurmat, maar het Europese elitetoernooi is aanstaande, volgende week in Dortmund. 'Dat ik in de Champions League mag spelen, is een droom die uitkomt. Alleen dat muziekje al.'