Ajaxtalk

Yopi schreef:Een speler als Donny is een mooi voorbeeld. Tot in de B legde hij braaf alle ballen breed. Dat moest van de trainer. Nu mág het niet meer van de trainer en zie je dat hij meer kan.

Helaas duurt het nog een paar jaar voor we structureel de vruchten gaan plukken van de nieuwe aanpak.

De visie van Dennis Bergkamp op jeugdvoetbal


Nu Dennis Bergkamp vaak bij Almere City FC rondloopt, dringt de vraag zich regelmatig op wat zijn ervaringen kunnen bijdragen aan onze Betaald Voetbal Organisatie in het algemeen en onze jeugdopleiding in het bijzonder. Op het verzoek voor een interview ging hij graag in. "Als ik daarmee kan helpen, doe ik dat graag", aldus Bergkamp.

De voormalige topvoetballer behoeft nauwelijks introductie. Bekend als speler van Ajax, Inter Milaan, Arsenal en het Nederlands elftal. Op 22 juli 2006 speelde Bergkamp zijn afscheidswedstrijd als profvoetballer.

Sinds 2011 vormt Dennis Bergkamp bij Ajax het technisch hart met Frank de Boer en Wim Jonk. In deze functie is hij, naast assistent-trainer van het eerste, ook verantwoordelijk voor het uitzetten van de lijnen binnen Ajax. Hierbij zijn scouting en de jeugdopleiding van elementair belang. Als speler in de Ajax jeugdopleiding had hij daar zelf mee te maken. Daarom eerst wat vragen over die periode.


Hoe en wanneer werd je gescout? En meteen al door Ajax?

"Ik ben begonnen met voetbal bij Wilskracht SNL, dat is een club die vroeger aan de middenweg in Amsterdam lag naast Ajax (de Meer). Een jeugdleider bij Ajax die vaak bij Wilskracht kwam heeft mij daar zien voetballen en vroeg of ik niet eens een keer een training bij Ajax D1 zou willen meedoen, ik was toen 11 jaar. Eerlijk gezegd heb ik me toen met mijn familie wel afgevraagd of ik dit wel wou. Ajax stond namelijk bekend om een ‘bontjassencultuur’ waar er geen plaats was voor de ‘gewone’ families, althans dat leek zo aan de buitenkant.

Er was natuurlijk een strenge discipline binnen de club wat vooral heel kil en onvriendelijk overkwam. Uiteindelijk koos ik er toch voor om een keer mee te trainen, ik was nieuwsgierig hoe dat zou zijn en vond het toch wel een eer. De toenmalige D1 trainer, Cees Groot, had genoeg gezien van mij in die training om te vragen of ik bij Ajax wou komen voetballen."

Kon je direct aanhaken bij het niveau of had je aanpassingsproblemen? En zo ja, welke?

"Omdat ik halverwege het seizoen die training bij Ajax meedeed en ik dat seizoen wel bij Wilskracht wilde afmaken maakten we met Ajax de afspraak dat ik 1x in de week zou blijven meetrainen bij Ajax D1. Dit heeft uiteraard geholpen om me op me gemak te voelen bij een nieuwe club, andere spelers en trainers.

Het niveauverschil viel mee. We speelden met mijn Wilskracht team al redelijk hoog in Amsterdam en wonnen bijvoorbeeld in de beker van Ajax, het team waar ik bij trainde!"

Aan welke aspecten merkte je als speler dat er bij Ajax een topsportklimaat heerst?

"Als jochie merkte je dat aan veel, soms kleine, dingen. Bv het Ajax-shirt dat je aantrok met wedstrijden, de strengere trainers, betere spelertjes om je heen en daarom een soort concurrentiegevoel, trainen naast het stadion (de 4 lichtmasten), het afvoersysteem dus of je aan het einde van het seizoen mocht blijven of werd afgevoerd, het weekprogramma dat wekelijks in een Ajax-enveloppe in de brievenbus lag etc."

Kon je topsport en school goed combineren? En wat zijn wat jou betreft de factoren die bepalen dat beide zaken wel of niet goed te combineren zijn?

"Als je serieus bezig wilt zijn met én topsport én school dan is het in mijn beleving goed te combineren als je aan allebei de maximale aandacht geeft. Voor mij hield dat in wat school betreft dat ik in mijn vrije tijd er in eerste instantie voor zorgde dat mijn huiswerk op orde was. Bijvoorbeeld ook vooruit werken op vrijdagavond zodat het weekend in het teken van voetbal kon staan (zelf spelen en kijken bij mijn broers!).

Het betekent ook dat je voor je sport leeft, dus goed eten en drinken en op tijd naar bed. Hiervoor heb je natuurlijk wel hulp nodig van het thuisfront. Uit school komend stond er altijd eten klaar voordat ik naar trainen ging, zo ook na de trainingen. Het halen en brengen van en naar de club met tram/bus of met de auto was ook goed verzorgd van huis uit.

Wat ik tijdens mijn carrière en in mijn Ajax-jeugd veel heb gehoord is het gezegde: ‘Je moet er veel voor doen maar je moet er nog meer voor laten!’ Dat heb ik wel gemerkt want als je daadwerkelijk topsport en school de maximale aandacht wil geven dan blijft er weinig tijd over voor andere dingen."

Werd er ook veel aandacht besteed aan

- zaken als voeding, nachtrust en leefgewoontes?

"Één keer in de zoveel tijd was er wel een voorlichtingsavond voor de ouders waar het ging over dit soort zaken. Bij mij thuis was dit allemaal goed verzorgd maar ik kan me voorstellen dat het anders was/is bij andere families. Bij Ajax doen we momenteel we hard ons best om meer en specifiekere voorlichting te geven."

- sociale vaardigheden (brutaliteit, egoïsme, flair, praten etc..)?

"Dit is meer en meer een taak van de trainer geworden om spelers hier in te scholen. Tegenwoordig is dat onderdeel van elke trainerscursus geworden dus beheersen de trainers dat ook. Ik ben van mening dat het ook een gevaar kan zijn als je deze vaardigheden niet op natuurlijke wijze laat ontstaan maar teveel gaat sturen.

Er zijn namelijk een aantal processen die je als Ajax-speler meemaakt die niet te sturen zijn of niet gestuurd moeten worden. Een goed voorbeeld is dat je bij Ajax week in week uit een tegenstander meemaakt die dubbel gemotiveerd is en daar moet je wel mee om kunnen gaan. Er wordt van je verwacht dat je een goede speler bent en je moet dan wel de flair en de wil hebben om dat iedere keer te laten zien. De onderlinge concurrentie is altijd aanwezig en ook daar moet je mee om kunnen gaan. Als je deze ‘natuurlijke’ processen als positief ervaart dan ben ik er van overtuigd dat dit je helpt in een eventuele latere carrière."

- andere aspecten die je tot (top)sporter kunnen maken?

"De discipline was en is belangrijk binnen de club. Dit houdt in dat je op tijd bent voor trainingen en wedstrijden, dat je je spullen goed verzorgd en altijd alles bij je hebt, dat je kleedkamers schoon achterlaat, dat je helpt met spullen opruimen van het veld, dat je je club op een goede manier vertegenwoordigt waar je ook komt etc.

Respect is ook belangrijk en dat was ook zo in mijn jeugd bij Ajax. Dus respect naar je medespelers, tegenstander, scheidsrechter, trainer, leider etc."

Aan welke trainingen en trainingsvormen heb je het meest gehad om je tot topspeler te ontwikkelen?

"Ik vond met name alle oefenvormen fijn waar veel balcontacten in voorkwamen en wanneer we gingen afwerken op de goal. Ik ben er ook een groot voorstander van om jongens zoveel mogelijk technisch te trainen en pas later in de jeugd naar tactisch toe te gaan. De basis voor voetbal is in mijn beleving de balcontacten en dan voornamelijk de eerste aanname. Het voordeel is dat dit uitermate goed te trainen is."

Aan welk type trainer heb je het meest om je optimaal te ontwikkelen?

"Eigenlijk komt dit neer op het antwoord van een eerdere vraag. Tegenwoordig zijn er trainers, waaronder ikzelf, die vanwege de uitgebreide cursussen zo goed geschoold zijn dat ze overal vanaf weten. Het gevaar is dan dat bij het trainen van spelers de trainers een soort van ‘voorzeggedrag’ vertonen. Dit kan in vele gevallen geen kwaad, spelers moeten namelijk dingen verteld worden zodat ze leren om beter te worden.

Soms is het zo, en misschien wel vaak (daar ben ik nog niet over uit), dat spelers meer leren als ze het zelf ondervinden ipv dat ze voorgezegd worden. Ik heb over dit onderwerp ook weleens met Bert van Marwijk gesproken. Hij zei;’ Ik heb vroeger weleens een training gedaan, 14 spelers + 2 keepers. Geen veld uitgezet, geen opdrachten gegeven, alleen 8 blauwe en 6 gele hesjes op de grond gegooid. Toen gezegd: ‘Jongens, jullie training!’ en vervolgens aan de kant gaan staan.’ Hij zei dat er toen natuurlijk van alles gebeurde. Welke spelers nemen het voortouw, wie gaat het veld uitzetten en hoe groot wordt dat veld, wie gaat de teams indelen en wie bepaalt welk team 2 man meer heeft etc.? Wat ik eigenlijk bedoel te zeggen is dat in mijn tijd de trainers niet zo geschoold waren als nu en dat er toen genoeg talenten doorbraken. Ik heb dus een heleboel dingen zelf moeten ontwikkelen. Voor mij heeft dat uitstekend gewerkt maar dat hoeft per definitie niet voor een ander ook zo te zijn."

Na afronding van de cursus Coach betaald voetbal voor oud-topspelers en een stage in 2008 bij Ajax, ging Bergkamp in het seizoen 2009/2010 aan de slag als jeugdtrainer van Ajax D2, waarna hij in januari 2011 trainer werd van de A1. Daarom een aantal vragen over zijn rol als trainer.

Op welke zaken legde je de nadruk tijdens jouw trainingen?

"Het zal niemand verbazen dat ik vooral bezig was/ben met techniek. Veel balcontacten in technische vormen, kleine positiespelletjes met weinig balcontacten om de handelingssnelheid te verhogen, afwerkvormen met de regel dat je buiten de 16m met je wreef mag schieten maar binnen de 16m met je binnenkant moet plaatsen. In het algemeen lag de nadruk op beleving."

Neem jij jouw ervaringen van vroeger mee in de manier van trainen en benaderen van de spelers tijdens de trainingen? Of is dat niet te vergelijken en/of toepasbaar?

" Ik neem zeer zeker de ervaringen mee van vroeger maar ook zie je een aantal parallellen aan het opvoeden van je eigen kinderen, met name dan in het benaderen en omgaan. Daarnaast vind ik het belangrijk om uit te vinden hoe je een speler het best kan benaderen, er is niet één manier want iedereen is verschillend."

Wat vind jij de belangrijkste aspecten in de training/coaching van spelers? Ofwel, op welke aspecten dient een trainer van jeugdige talenten de nadruk op te leggen?

"Ik heb diezelfde vraag in mijn eerste week als jeugdtrainer neergelegd bij Heini Otto, die mij assisteerde en al jaren zelf jeugdtrainer was/is. Hij zei dat veiligheid het belangrijkste is, dus dat spelers zich veilig voelen bij jou en in het team en hunzelf kunnen zijn. Dat hield voor mij in dat ik duidelijk moest zijn richting de spelers en eerlijk. Inhoudelijk betekende dat bv iedereen zoveel mogelijk speeltijd geven gedurende het seizoen, iedereen even belangrijk maken en niemand méér aandacht geven dan een ander, een speler wel zeggen wat beter kan maar vooral zeggen wat goed ging. Uiteraard heb ik dan wel begin van het seizoen aangegeven wat ik altijd verwacht van spelers namelijk: je best doen in trainingen en wedstrijden, respect hebben voor elkaar en anderen, discipline zoals eerder genoemd (op tijd, spullen in orde, kleedkamer schoon etc.) . Als een speler één of meer van deze punten niet kon opbrengen en daar geen goede reden voor had dan nam ik wel m’n maatregelen."

Jij hebt jeugdspelers getraind in de onderbouw (Ajax D2) en in de bovenbouw (Ajax A1). Dit vereist andere trainingsvormen en benadering. Wat vind jij de belangrijkste verschillen en waar blijkt dit uit? En waar zie jij jouw toegevoegde waarde?

“De verschillen tussen de 2 teams zit vooral in het feit dat je bij de onderbouw (D2) eigenlijk alleen maar bezig bent met techniek en beleving. Op een speelse manier probeer je wel iets tactisch te introduceren maar dat wordt nog niet belangrijk gemaakt. Een voorbeeld hiervan is dat ik het team in een wedstrijd als 'opdracht' gaf om de bal zo snel mogelijk af te pakken wanneer het andere team de bal had! Dit is dan een voorloper op het latere 'druk zetten'.

Bij de A1 ga je met spelers aan de slag die, als alles goed gaat, binnen 1 a 2 jaar hun debuut maken in het eerste. Deze spelers moeten dus op alle vlakken dan richting het topsportniveau zitten. Dat houdt in dat er in teamtrainingen veel aandacht is voor tactiek, fysiek en conditie.

Daarnaast worden bij Ajax de individuele trainingen steeds belangrijker. Spelers trainen dan in kleine groepjes met een trainer die op een specifieke manier individuele aandacht geeft aan de speler. Verdedigers bijvoorbeeld werken aan het verdedigen, 1 tegen 1 of in linie. Buitenspelers die aandacht krijgen bij de voorzetten of bij het uitspelen van een back. Aanvallers die op goal afwerken vanuit allerlei hoeken etc.

Op deze wijze worden ze de details bijgebracht, een taak die op het lijf is geschreven van de vele ex-topvoetballers die nu bij Ajax rondlopen.”

Herkende je dingen in spelers die vroeger ook op jezelf van toepassingen waren? Bijvoorbeeld karakter, technische vaardigheden, aanpassingsproblemen en/of (andere) mentale kenmerken?

"Je ziet inderdaad wel overeenkomsten met hoe ik als spelertje was, zowel op technisch als mentaal gebied. Ik was nooit het grootste talent in de opleiding en voor sommige trainers/leiders zelfs een twijfelgeval. Ik vind het daarom belangrijk dat trainers tot een bepaalde leeftijd niet te snel conclusies trekken over spelers, positief of negatief. Uit eigen ervaring weet ik dat dé talenten in de opleiding niet altijd de spelers zijn die uiteindelijk doorbreken in het eerste net zoals dat de twijfelgevallen per definitie niet minder kans hebben het eerste te halen."

Welke kwaliteiten/eigenschappen moet je als jeugdspeler in ieder geval in je hebben om kans te maken om profvoetballer te worden? En op welke manier kan een jeugdopleiding daaraan bijdragen, resp. die kwaliteiten/eigenschappen in een jeugdspeler naar boven halen?

" Een jeugdspeler moet vooral een liefhebber zijn, dat wil zeggen altijd en overal willen voetballen. Daarnaast is het belangrijk dat je leergierig bent zodat je steeds bezig bent jezelf te willen verbeteren. Als je deze eigenschappen bezit dan biedt de opleiding met trainers, trainingen faciliteiten etc. genoeg om je op voetballend gebied een betere speler te maken."

Op welke kwaliteiten/eigenschappen zou je volgens jou jeugdige voetballers moeten scouten? En wat zijn de slagingskansen van deze spelers om profvoetballer te worden als je ze op de juiste manier gescout hebt?

"Je moet vooral spelers scouten die passen binnen de Ajax-filosofie. Concluderend uit een aantal eerder genoemde punten houdt dat in dat spelers liefhebber zijn, leergierig zijn maar ook discipline hebben en respectvol handelen naar een ieder. Voetballend gezien ben ik altijd geïnteresseerd in spelers die fris ogen, lichtvoetig zijn, over de bal heen kunnen kijken naar medespeler en tegenstander, 2-benig zijn, een goede eerste aanname hebben. Elke speler die in de opleiding van Ajax zit en zich op al deze eigenschappen/kwaliteiten ontwikkelt heeft uiteindelijk een grote kans om ver te komen in de opleiding. In het algemeen is het zo dat spelers die in de A1 of hoger komen minimaal topklasse halen."

Bergkamp bezoekt Almere City FC in eerste instantie omdat zijn zoon er in de jeugdopleiding speelt. Daarnaast kan hij tijdens zijn bezoeken belangrijke observaties doen voor zijn technische functie bij 'moederclub' Ajax. Daarom tot slot nog enkele vragen vanuit deze invalshoek.

Wat waren zaken die je meteen opvielen toen je hier de eerste keer als voetbalvader van een jeugdselectiespeler van Almere City FC kwam?

"Uiteraard viel de bestaande accommodatie op en de ruimte er omheen wat hopelijk in de toekomst nog mogelijkheden kan bieden tot uitbreiding."

Wat zijn het verschil tussen de jeugdopleiding van Ajax en die van Almere City FC?

"Ik denk dat het logisch is dat er nog vele verschillen zijn tussen de twee clubs, het zou niet eerlijk zijn de twee met elkaar te vergelijken. De jeugdopleiding van Ajax bestaat al zo lang en is ook altijd enorm belangrijk voor het bestaan van de club, het is de levensader. Bij Almere is dit nog niet het geval."

Op welke vlakken kunnen de jeugdopleidingen van Ajax en Almere City FC - meer dan nu - beter van elkaar gebruik maken?

"Ik denk dat een goed voorbeeld is hoe het met Brian Tevreden gaat bij de C2. Na vorig jaar stage te hebben gelopen bij Ajax heeft hij dit jaar een dubbelfunctie als trainer bij Ajax en teamtrainer van de C2 van Almere City. Die combinatie zorgt ervoor dat hij zijn kennis vanuit Ajax meeneemt naar Almere City en dit is in mijn ogen duidelijk te zien dit seizoen, er is sprake van kwaliteitsverbetering. Op deze manier ontwikkelt hij zich als trainer en is ook nog verbonden aan Ajax. Beide clubs hebben hier dus wat aan en ik kan me voorstellen dat dit op deze manier met nog meer trainers zal gaan gebeuren.

Ook krijgen we op deze manier bij Ajax een beter beeld van Almere City jeugdspelers in verhouding tot Ajax-spelers. Mochten op deze wijze spelers van Almere City bij Ajax terecht komen trekt dat weer betere spelers bij Almere City aan."

Van Almere City FC wordt wel gezegd dat het in potentie alles in zich heeft om een profclub van hoog niveau te worden: grote (groei)stad met jonge bevolking, heel veel jeugd, alle ruimte om als club te groeien - zowel letterlijk als figuurlijk. Deel je die mening? En wat zijn volgens jou essentiële factoren om uit te groeien tot die profclub van hoog niveau?

"Inderdaad zijn er genoeg mogelijkheden om door te groeien. Alles valt en staat natuurlijk met resultaat en dat is alleen te bereiken met kwaliteit. Er zal goed gekeken moeten worden hoe en waar je aan kwaliteitsverbetering gaat doen. Ik denk dat er in de jeugd wat dat betreft kansen liggen om grote stappen te maken. Wat mij in ieder geval opvalt is dat er binnen de club genoeg mensen zijn die vooruitstrevend zijn, risico’s willen nemen en de ambitie hebben om Almere City groter te maken. Dat is in ieder geval een goed begin!"

door Joost Bos en Jan Kruisheer

“Van de spelers die bij Bas in Oranje onder 16 en 17 zaten zijn er heel wat doorgebroken in de Eredivisie: Willems, Depay, Rekik (PSV), Ayoub (Utrecht), Hoedt (AZ), Van Overeem (nu Dordrecht, volgend seizoen weer AZ), Achahbar, Boëtius, Kongolo (Feyenoord). Van die lichting speelt van Ajax alleen Bas in de Eredivisie en bij Ajax is voor hem geen toekomst. Bij concurrerende clubs lukt het dus wel, maar bij Ajax niet. Is er geen voetbaltalent in Amsterdam? Scouten we verkeerd? Leiden we niet goed op? Ik denk dat het antwoord op die vragen ‘nee’ is. Er klopt iets niet in de doorstroom naar het eerste. Eigen jongens krijgen te weinig kans en er wordt uit onzekerheid te graag geld uitgegeven aan spelers van buiten, ook in de jeugd. Er is voor mijn gevoel te weinig een cultuur waarin de jeugd zich goed kan ontwikkelen. Wel de middelen, maar niet de mindset.”

Ik heb in de opleiding vaak jongens van buiten zien komen, ook vaak uit het buitenland. Die nieuwe jongens kregen meteen de voorkeur. De redenatie was dat eigen jongens de Ajax-opleiding hadden genoten en dus al veel beter moesten zijn. Dat de eigen jongen op dat moment beter speelde telde niet. Zo maak je jongens die al vanaf hun prille jeugd bloed, zweet en tranen geven kapot. Ze worden onzeker, terughoudend, soms zelfs onverschillig, en dat remt de ontwikkeling.”

“Voor de (buitenlandse) jongens die pas op of na hun zestiende instromen werd vaak flink betaald. Dan geef je ze een kans, anders is het weggegooid geld. Gek genoeg wordt de enorme investering die de club in eigen jeugd doet niet meegeteld. Waarschijnlijk staan die investeringen niet geactiveerd op de balans en die van aankopen wel. Zo creëer je een blinde vlek. Het is ook des Ajax: altijd kritisch, altijd mopperen, het is nooit goed genoeg. Scherp zijn past bij een winnaarsmentaliteit, maar als je die houding te ver doorvoert in het kijken naar de eigen jeugd dan krijgt die onterecht geen kans. Niet bij Ajax en dus ook niet bij Oranje.”

“Er is de laatste jaren hard gewerkt aan het optimaliseren van de opleiding, dat herken ik zeker. Wel denk ik dat het nu soms doorgeschoten is, te theoretisch geworden is. Trainers die elke zes weken rouleren: zeker bij de jonge jeugd lijkt mij dat niet optimaal. Hoe zou je het vinden als je kind van acht of negen op school elke paar weken een andere juf of meester zou hebben? Het gaat niet alleen om vaardigheden ontwikkelen, maar ook om een gevoel van veiligheid. Verder denk ik dat je met de enorm grote nadruk op individuele ontwikkeling spelers creëert die veel te individueel zijn ingesteld. Er zou naast individuele aandacht meer aandacht moeten zijn voor het groepsproces. Uiteindelijk moet je het op het veld met het hele team doen.”

Is er geen voetbaltalent in Amsterdam? Scouten we verkeerd? Leiden we niet goed op? Ik denk dat het antwoord op die vragen ‘nee’ is. Er klopt iets niet in de doorstroom naar het eerste.

Yopi schreef:@Duke: dat doet er niet toe. Andere begroting.
Regel is blijkbaar: werknemers krijgen een kerstpakket.

Jöhnk schreef: De posting van Peter illustreert waar het om gaat. Het niveau van de bovenbouw die JOR heeft achtergelaten was om te janken. En dan gaan ze nu zeggen dat de doorstroming niet deugt. Ja dáháág!

Alexander schreef:Waar ik het overigens wel mee eens ben is dat Ajax veel meer moet doen om die jongens onderveel van de club te maken. Zorg ervoor dat die jongens helemaal Ajax minded zijn. Dat ze iedere wedstrijd van Ajax willen bezoeken, liefde voor de club hebben. Maar dus ook weten hoe groot Ajax in het verleden is geweest. Zo een Riedewald speelt 10 jaar in Ajax 1 en kon geen 1 speler opnoemen die in de CL finale van 1995 stond. Hoe is dat mogelijk?

Langs de lijn op De Toekomst #2: “Jeugdscouting is veranderd”

Een aantal keer per jaar probeer ik wedstrijden van de Ajax-jeugd op De Toekomst te bezoeken. Niets zo leuk als met eigen ogen de jonge Amsterdamse talentjes aan het werk te zien. Bovendien is het razend interessant alle opmerkingen om je heen te horen, van fans, volgers, ouders en talentjes uit andere teams. Het levert een dieper inzicht op van het wel en wee van de Ajax-jeugdopleiding. In de rubriek “Langs de lijn op De Toekomst” ga ik namens Ajax1.nl de komende tijd in gesprek met enkele van deze mensen. In deel 2 praat ik met een intensief volger, die niet zo nodig bij naam genoemd hoeft te worden. Iets waarvoor ik uiteraard alle begrip heb.

Naast ouders met een uitgesproken mening over De Toekomst, zoals Marjan Peer vorige week, zijn er ook vele vaste volgers van de jeugd van Ajax. Vele zaterdagen per jaar staan ze langs de lijn, om er diverse teams aan het werk te zien. Zij kennen een Abdelhak Nouri al jaren, en hebben de ontwikkeling van dit soort jongens zeer nauwlettend gevolgd. De afgelopen week sprak ik met een van deze volgers. Het gesprek ging over ontwikkelingen op De Toekomst sinds de “Fluwelen Revolutie”, en ook over de veranderde jeugdscouting van Ajax.

Je hebt aangegeven niet zo nodig bij naam genoemd te worden in dit artikel, maar kun je misschien vertellen in welke hoedanigheid op De Toekomst komt?

“Ik volg de jeugd van Ajax al zo’n 10 jaar intensief en volg met veel interesse andere BVO-opleidingen en de jeugdelftallen van de KNVB (Onder 19 t/m Onder 14). Ik bezoek jaarlijks het Marveldtoernooi voor C1-teams, een zeer interessant toernooi met deelname van nationale en internationale C1-teams. Dat is een ideaal moment om de C1 van Ajax te beoordelen. Omdat het niveau van dit toernooi dusdanig hoog is, kan je vaak goed analyseren en zo een mooie inschatting maken van de potentie van spelers.”

De Toekomst sinds de “Fluwelen Revolutie”

Er zijn journalisten die de revolutie van Cruijff reeds als mislukt hebben bestempeld. Het voetbal van Ajax is immers eerder slechter geworden dan beter, en dit seizoen vallen ook de resultaten nog eens flink tegen. Veel supporters ageren echter tegen die conclusie. Doorgaans wijzen ze daarbij naar de jeugdopleiding van Ajax, waar grote talenten langzamerhand op de deur bij het eerste elftal beginnen te kloppen. Zo gingen Donny van de Beek en de al eerder genoemde Nouri afgelopen winterstop reeds mee op trainingskamp met de A-selectie. Voor Vaclav Cerny was destijds helaas nog geen plaats, al stelde Frank de Boer dat de jonge Tsjech dat eigenlijk wel verdiende. Het kan niet anders dan dat kansen voor deze jongens snel gaan komen. De grote vraag is echter of dat nu ook direct betekent dat het goed gaat op De Toekomst.

Er wordt door veel mensen vaak gesteld dat het goed gaat met De Toekomst. Wat vind jij van die stelling?

“Het gaat goed, maar er zijn voldoende verbeterpunten. Over het algemeen vind ik dat er nog veel winst te behalen valt, met name in het niveau van de jeugdtrainers en het completer en veelzijdiger maken van de jeugdspelers. Ten opzichte van een aantal jaren geleden vind ik niet dat het  niveau op technisch gebied erg omhoog is gegaan bij de boven- en middenbouw. Op fysiek gebied zie je dat jongere spelers sterker worden en makkelijker aanhaken op een hoger niveau. Eerstejaars B-junioren als Malen, De Ligt, Bakboord en Nunnely kunnen nu al makkelijk mee in de A2 of in sommige gevallen zelfs A1. De zwakke plekken zijn bekend bij Ajax, dus dit gaat in de toekomst zeker veranderen. Dit heeft Jasper van Leeuwen duidelijk aangegeven in AjaxLife.”

Ruben Jongkind stelde onlangs dat de huidige bovenbouw voor 80% volgens de methode-Cruijff werkt, en de onderbouw als eerste lichting voor de volle 100%. Komt dit overeen met je eigen oordeel?

“Ja, vanaf de D1/D2.”

Welke indruk maken de huidige trainers en het overige personeel op De Toekomst op je?

“Daar sta ik te ver vanaf om een echt oordeel over te vellen. Wel zet ik zo nu en dan mijn vraagtekens bij keuzes die trainers maken in hun opstellingen. Ik weet niet of het roulatiesysteem onder trainers bijdraagt aan de ontwikkeling van spelers of dat het voor spelers verwarrend werkt. De ene trainer heeft bijvoorbeeld een andere voorkeur dan een ander. Het nastreven van één duidelijke visie en lijn als opleiding zijnde en in het maken van keuzes zou een prioriteit moeten zijn, ik weet niet in hoeverre dit nu zo is.”

Veranderde scouting

Vorige week kwam de komst van jeugdspelers van buitenaf ter sprake. Marjan Peer vroeg zich openlijk af in hoeverre dit de ontwikkeling van de eigen jeugd blokkeert. In gesprek met mijn gast die vandaag centraal staat, blijkt echter dat er in die scouting het een en ander veranderd is de voorbije paar jaar.

Welke positieve ontwikkelingen heb je gezien de laatste jaren, sinds wat we ‘De Fluwelen Revolutie’ zijn gaan noemen?

“Door de nieuwe jeugdscouting is een plan opgesteld wat zeer positief ontvangen is. Te beginnen bij de jongste jeugd. Alles draait daar nu om techniek, eigen initiatief nemen en het ontwikkelen van de spelertjes op diverse ondergronden. De Twin Games worden landelijk omarmd en krijgen een goed vervolg bij de onder 12-competitie (D2). Doordat het niveau in de onderbouw omhoog gaat, kan de scouting de lat hoger leggen bij het aantrekken van spelers van andere BVO’s met extra toegevoegde waarde, of buitenlandse spelers met het stempel ‘buitencategorie’. Spelers zoals Melvin Vissers, Ottar Karlsson, Robert van Koesveld worden niet meer gehaald. Zij missen uiteindelijk specifieke kwaliteiten. Er wordt echt gekeken naar toppers in Nederland en buitencategorie uit het buitenland a la Cerny en Eriksen.”

Een jongen die je niet noemt, Hossein Zamani, schijnt volledig gescout te zijn op straat. Wat vind je van die ontwikkeling?

“Dat is zeker goed. Het is de basis van het voetbal. Of in de zaal, of op straat. Ze doen ook aan soccersquash in de onderbouw. Ideaal om een volmaakte techniek te krijgen, want alles zit erin. Het wordt wel heel interessant om de ontwikkeling van dit soort jongens te volgen. Waar leggen trainers bijvoorbeeld bij dit soort jongens de nadruk op?”

In hoeverre denk je dat er een leeftijdsgrens moet zijn bij het scouten van straatvoetballers? Het is immers bekend dat een aantal baltovenaars, zoals een Edwin Grünholz in de jaren negentig, maar amper indruk wisten te maken op het veld.

‘Bij spelers van veertien jaar of ouder wordt het lastig zulke spelers voldoende bij te brengen denk ik. Zeker nu de lat omhoog moet en gaat.”

We kunnen dus stellen dat de eerste gevolgen van de veranderde scouting zichtbaar zijn. Maar toch staan er heel wat jongens uit de E2 op het punt weggestuurd te worden. Hoe verklaar je dat?

“Die zijn onder de oude scouting binnengehaald. De nieuwe is pas actief sinds 1 augustus 2013. Die hebben uiteraard ook wel missers begaan, maar sinds de invoering van het ATP (Ajax Talenten Programma, zie ook: http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-Nie ... gramma.htm) worden eventuele nieuwe spelers uitvoerig bekeken en wordt de kans op missers verkleind.”

Van wie of wat word je momenteel echt enthousiast op De Toekomst?

“Van spelers met extra kwaliteiten zoals Nouri, Van de Beek, Cerny, Eiting,  De Ligt, Malen, Nunnely, Familia Castillo, Ünüvar en trainers die spelers echt beter maken. Van de nieuwe aanwinst Liam van Gelderen (14) van AZ ben ik gecharmeerd. Als eerstejaars C-tje was hij uitblinker in de C1 van AZ. Hij kan zowel achterin als op het middenveld prima uit de voeten.

Contractbeleid jeugdspelers

De scouting mag dan veranderd zijn en er mogen dan genoeg pareltjes rondlopen op De Toekomst, hoe voorkom je als Ajax zijnde dat de beste jongens nog voor hun debuut de stap maken naar het buitenland? Die vraag komt vaak ter sprake onder supporters, en kwam ook vorige week al aan bod in deze rubriek. Wie het EK onder de 17 tot nu toe heeft gevolgd, moet met pijn in het hart wederom vaststellen dat het zonde is dat een jongen als Timothy Fosu-Mensah reeds vertrokken is. Volgens mijn gesprekspartner van vandaag was zijn vertrek echter zonder twijfel te vermijden geweest.

Wat vind je van het huidige contractbeleid, dat contracten voor 16-jarige eigen jeugd uitsluit?

“Ik vind dat spelers die het verdienen horen een contract te krijgen. Dus ook 16-jarigen. En vaak gaat het dan maar om twee of drie spelers. Kost de club niets en de toppers krijgen het vertrouwen van de club.”

In hoeverre is het volgens jou mogelijk om het vertrek van talenten zoals Fosu-Mensah, Peeters en Dilrosun in de toekomst te vermijden?

“Door talenten om het juiste niveau en positie te laten spelen. Timothy Fosu-Mensah stond in de C2 en C1 vaak opgesteld als linksback. Naast de verkeerde posities, speelde hij op te laag niveau en werd hij niet uitgedaagd. Zijn vertrek was absoluut te vermijden geweest. Mijn inziens moet je de toppers op hun vijftiende al een contract plus toekomstplaatje voorschotelen. Dan zie ik maar weinig spelers echt naar het buitenland vertrekken en als spelers dan alsnog vertrekken, kan je je als club niks verwijten. Maar nogmaals, dit geldt voor de twee, drie of vier spelers die de extra kwaliteiten hebben.”

Welke tip(s) zou je de mensen op De Toekomst graag willen geven?

“Eigenlijk een samenvatting van bovenstaande: het niveau van de trainers omhoog brengen en duidelijkheid geven aan spelers en trainers (trainers en spelers prikkelen en spelers op het juiste niveau laten spelen). Eerder uitselecteren van spelers die te weinig potentie hebben of als opvulling dienen. Ik zou de A2 schrappen. De toppers zitten in A1 en B1 en door het schrappen van de A2 voorkom je dat veel kwantiteit te lang in de opleiding blijft spelen. Ook zie ik het liefst Wim Jonk als vaste trainer van de A1, of in het roulatiesysteem als vaste trainer voor de bovenbouw.”

Of de gewenste veranderingen er zullen komen zullen we af moeten wachten. Het wordt in ieder geval interessant om te zien of de aangebrachte veranderingen in de scouting het gewenste effect zullen hebben.

Zaans toptalent werkt zich in de schaduw op: “Alles is aanwezig om te slagen”

11 februari 2015


Mauro Savastano werkt zich in de schaduw van Donny van de Beek, Abdelhak Nouri en Vaclav Cerny geruisloos op richting het eerste. De zeventienjarige verdediger mocht als vierde veldspeler van Ajax A1 al meetrainen met het eerste elftal en daarvoor heeft hij hard gewerkt.

Ajax investeerde de laatste jaren veel in de eigen jeugdopleiding, maar Savastano begrijpt als geen ander dat alleen hijzelf zijn eigen succes kan bepalen. “Het is allemaal veel luxer geworden en perfect geregeld. Maar je moet het uiteindelijk wel zelf doen. Vrijwel alles is aanwezig om te slagen, maar je bent zelf verantwoordelijk voor je ontwikkeling”, spreekt hij woorden die iemand als Frank de Boer als muziek in de oren zullen klinken.

“Het draait bij Ajax steeds meer om het individu”, legt de back uit op de officiële website van Ajax. “Je eigen ontwikkeling staat centraal. Iedereen draait doordeweeks zijn eigen programma. Door die individuele aanpak ben je als het ware zelf verantwoordelijk voor je ontwikkeling. Net zoals een individuele sporter dat doet. Je moet telkens voor jezelf bedenken: wat ga ik vandaag doen, wat heb ik daar voor nodig en wie kan me daar bij helpen?”

De jeugdinternational kent de gevraagde arbeid en professionaliteit om de absolute top te bereiken. “Hoewel alles hier aanwezig is, komt het je als voetballer zeker niet allemaal aanwaaien. Het moet echt uit jezelf komen. Je moet zelf actief met je eigen ontwikkeling en lichaam bezig zijn. Om de top te halen moet je goed voor jezelf zorgen. Op alle vlakken.”

(Bron:Voetbalprimeur.nl)