Ajax heeft spelersfondsen niet nodig

[Duke]

Ajax heeft spelersfondsen niet nodig
Door MAARTEN WIJFFELS

AMSTERDAM - Al tien jaar beheert Jeroen Slop het geld van Ajax. Die mijlpaal valt samen met het besluit om op beurs te blijven.

In tien jaar Ajax leerde Jeroen Slop dat je in het voetbal altijd het onverwachte moet verwachten. Neem die keer dat er een vliegtuig landde met een van de eerste talenten van het Ajax-filiaal in Ghana.

Slop: ,,Die jongen stapt uit, maar nog op de vliegtuigtrap keert hij om. Men kreeg hem met geen mogelijkheid weer naar buiten. Ze moesten hem zelfs mee terug nemen naar Accra. Wat bleek: het regende in Brussel en in Ghana is regen bij 35 graden warm. ‘Dáár gooien de Goden met koud water,’ zei die jongen. Het is een teken: ze willen niet dat ik daar naar toe ga.’’

Deze maand jubileert Slop (47) bij Ajax. Met tien dienstjaren is hij de langstzittende bestuurder bij één van de topclubs. Toen hij in 1998 werd benaderd, werkte hij bij een Duits oliebedrijf. Slop zei ‘ja’ tegen Ajax vanwege het avontuur van de beursgang. De club had in mei ’98 op de toppen van zijn roem in één klap 56 miljoen euro opgehaald om daarmee beleid te maken.

Alle kritiek op de verzakelijking van Ajax, fans die zich verweesd voelden in de kille Arena; het is ruimschoots belicht. Maar er is ook een andere, hoogst actuele kant.

Ajax beschikt nog altijd over geld dat is opgehaald en dat volledig eigen vermogen is. Die post bedraagt zelfs 65 miljoen euro. Die buffer zorgt er onder meer voor dat Ajax in deze financieel onzekere tijden zijn heil niet hoeft te zoeken in financieringsconstructies zoals een spelersfonds als het Sulejmani wil kopen.

Het forse saldo eigen kapitaal speelde bovendien een belangrijke rol bij het binnenslepen van de nieuwe sponsorcontracten met Aegon en Adidas. De verzekeraar stopt over zeven jaar elk seizoen tussen de 10 en 12 miljoen euro in Ajax. De kledingsponsor investeert minimaal 70 miljoen euro in tien jaar.

Dat Ajax vorige week officieel bekend maakte op Beursplein 5 te blijven, heeft de instemming van Slop. ,,De beursnotering is voor mij niet heilig, maar ik heb persoonlijk geen probleem met de notering an sich.’’

Zijn belangrijkste argument tegen ‘vreemd geld-constructies’ zoals met spelersfondsen, is dat je investeerders aan je bindt die je mede-eigenaar maakt van slechts één onderdeel van je totale club.

,,Je krijgt dat mensen die zonder dat ze het belang van de hele onderneming in de gaten houden zeggen: ik heb vijf miljoen in de spelers geïnvesteerd, ik wil er zes miljoen van maken. Dus je verkoopt die of die speler maar.’’

Dat was een paar jaar geleden het verhaal achter het vertrek van Mateja Kezman bij PSV. PSV had zelfs een spelersfonds waarin eigen commissarissen met geld zaten.

Slop: ,,Ik vind het niet netjes om over andere clubs te praten, maar het lijkt mij ingewikkeld om toezicht te houden op het geheel, als je zelf een belang hebt in één onderdeel, met ook nog eens een eigen rendementseis. Hun argument was: als we vergaderen met de commissarissen en het gaat over een speler uit het fonds, dan stoppen we onze oren even dicht. Dat werd zo gezegd. Maar het is niet te scheiden. Daarom hoop ik dat het voor Ajax nooit noodzakelijk wordt om op die manier te moeten financieren.’’

Bij de talentpools van Feyenoord ziet hij de risico’s ook. ,,Een deel van het bedrijf is ook daar mede-eigendom van anderen, die een eigen stem hebben. Daar moet je mee om kunnen gaan. Feyenoord heeft zijn talentpools ook nog eens gekoppeld aan een andere groep selectiespelers, zeg maar de dertigplussers, op wie geen statiegeld meer zit.

,,De spelers in de talentpool moeten dan wel héél veel opbrengen. Royston Drenthe die in zo’n situatie naar Real Madrid kan, dat zal binnen Feyenoord punt van discussie kunnen zijn geweest. Het is wel zo: voor een club die over weinig middelen beschikt, kan een spelersfonds een uitkomst zijn.’’

Aegon en Adidas zien de 65 miljoen eigen vermogen van Ajax als een garantiebewijs. Normaal gesproken staat de onderneming Ajax over zeven jaar nog zo stevig op poten als nu. ,,En een beursnotering staat automatisch voor professionaliteit en voor transparantie. Als wij Sulejmani kopen, dan maakt Ajax de transfersom van 16,25 miljoen euro openbaar. Met de beurs hebben we de afspraak dat we dat doen bij elke transfer die tien procent of meer van onze jaaromzet bedraagt. Dat zijn ‘materiële transfers’ met belang voor het bedrijf.’’

Tien jaar na de beursgang is Ajax geen wereldbedrijf meer in de letterlijke zin van het woord. Van de filialen in Ghana, België en Zuid-Afrika is alleen de vestiging Cape Town over. Eén op drie dus, met de aantekening dat Ajax nog de sportieve vruchten plukt van de investeringen in België. Vertonghen en Vermaelen spelen in het eerste elftal en in het tweede klopt Toby Alderweireld op de deur.

,,De plannen voor de filialen waren de reden dat Ajax naar de beurs trok. Het idee erachter vind ik nog steeds niet verkeerd,’’ zegt Slop.

,,De letterlijke doelstelling van de beursgang was: proberen je inkomstenstromen te vergroten door de jeugdopleiding te kopiëren in andere landen in de vorm van een deelneming. Anders gezegd: Linksback was tien jaar geleden al een probleempositie in het Nederlandse voetbal. We hoopten onze kansen op een goede, jonge back voor Ajax 1 te spreiden. Zo is, even los van de vraag of hij sportief geslaagd is, Jelle Van Damme via ‘België’ bij ons binnengekomen.

De keuze voor Ghana baseerde Ajax destijds op de techniek van jonge voetballers uit het westelijke deel van Afrika. ,,Maar de keuze voor Ghana heeft eigenlijk geen moment gelukkig uitgepakt,’’ is Slop eerlijk.

,,Niet in zakelijke zin en niet vanuit menselijk oogpunt. De cultuurshock met Nederland bleek voor meer Ghanese talenten te groot en andersom krijg je ook geen Nederlandse trainer van naam de rimboe in. Ik heb veel respect voor wijlen Ad Zonderland, die er voor ons heeft gezeten. Zelf ben ik een paar keer naar Ghana gereisd. In hoofdstad Accra zijn de voorzieningen al veel minder dan bij ons. Vier uur landinwaarts wordt het alleen maar minder. In de rimboe van Obuasi was je al blij als er stroom was.’’

www.sportwereld.nl

[Ajax Rules]

Wat lijkt me dat cool, om namens Ajax in Ghana ofzo te werken. Wat een avontuur!