Ajaxtalk

Cruijff terug bij Ajax, bestuur vertrekt
Van onze verslaggever Willem Vissers

AMSTERDAM - Johan Cruijff keert terug bij Ajax om het technisch beleid vorm te geven. De ledenraad van de Amsterdamse club vroeg hem dinsdag terug te keren op het oude nest. Het Ajax-bestuur stapt op.

Cruijff verklaarde zich bereid Ajax, dat in crisis verkeert, te helpen. Ajax en Cruijff buigen zich over de precieze invulling van de taken.

De 60-jarige Cruijff is voormalig speler en trainer van Ajax. Hij was ook adviseur, maar over die rol bestond geregeld onduidelijkheid. Als erelid mag hij de vergaderingen van de ledenraad bijwonen, wat hij normaliter vrijwel nooit doet.

Maar Cruijff arriveerde dinsdag tegen zeven uur bij de Arena, waar de ledenraad vergaderde over het rapport van de commissie-Coronel. Daarin wordt een kritisch beeld van het technische en bestuurlijke beleid van Ajax geschetst.

`Cruijff', zo meldde hij zich bij de intercom, voor de slagboom naar het vip-dek. Om kwart voor twaalf verliet hij de Arena met gierende banden, zonder commentaar te geven.

Cruijff haalde maandag in zijn column in de Telegraaf hard uit naar het beleid van Ajax. Zo vertelde de beste voetballer uit de Nederlandse geschiedenis dat de bestuursleden heel slecht beleid hebben gevoerd. `Ze zitten er vooral voor zichzelf en hebben geen verstand van de materie.'

Hij doelde daarmee op onder andere voorzitter John Jaakke, die tijdens de vergadering zijn wankele positie moest verdedigen voor de ledenraad, een machtig orgaan binnen Ajax. De ledenraad kan de voorzitter wegsturen.

Bovendien suggereerde Cruijff in zijn column oplossingen aan te dragen voor de problemen. `Maar mij is nooit iets gevraagd', stelde Cruijff. Hij zei ook dat hij wel begreep waarom ze hem niets vroegen, want dan zouden sommigen in de top moeten vrezen voor hun positie.

Het leek op een sollicitatie. Het bestuur van voorzitter Jaakke treedt na afloop van het seizoen af, als de gewenste nieuwe structuur is ingevoerd.

Dat Cruijff de vergadering bezocht was opvallend, door het gekozen moment en omdat het 60-jarige erelid vrijwel nooit een vergadering van de ledenraad bijwoont. `Sinds ik voorzitter van Ajax ben, had ik Cruijff nog nooit gezien bij een vergadering', zei Jaakke, die aantrad in 2003, na afloop

Ik ken Witschge eigenlijk alleen nog maar van z'n feyenoord shirt

CRUIJFF HELPT AJAX

Clubbestuur stapt op na reorganisatie

AMSTERDAM, woensdag
Het verenigingsbestuur onder leiding van John Jaakke zal Ajax verlaten nadat de reorganisatie van de club is afgerond. Verder heeft de ledenraad Johan Cruijff verzocht om de technische organisatie van de club door te lichten en in te kleuren. De legendarische nummer 14 heeft toegezegd dit te zullen doen. Op korte termijn zal met Cruijff besproken worden hoe één en ander uitgewerkt moet worden.

Daarmee kreeg de veelbesproken bespreking van het rapport van de commissie-Coronel toch een relatief happy end. Omdat de ledenraad aanvankelijk hoog had ingezet in de confrontatie met het verenigingsbestuur onder leiding van voorzitter John Jaakke. Allereerst moest het complete college Jaakke aftreden, dan zou de huidige raad van commissarissen (rvc) ontbonden moeten worden en vervolgens had de nieuwe rvc de complete directie moeten ontslaan. Dit hield dus in dat John Jaakke, Joop Saan, Hennie Henrichs (names Ajax in de rvc), de twee externe commissarissen Sjoerd van Loon en Frank Eijken en de drie directeuren Maarten Fontein (algemene zaken), Martin van Geel (technische zaken) en Jeroen Slop (financiële zaken) het veld zouden moeten ruimen.

Met deze spijkerharde voorwaarden op zak stapte de 24 man tellende ledenraad, inclusief de diverse ereleden, het voorgesprek in dat om 18.00 uur gehouden werd voordat om 20.00 uur de confrontatie met Jaakke & co op de agenda stond. Dit onderhoud zou een onverwachte wending krijgen, toen rond kwart voor zeven de uit Barcelona overgevlogen Johan Cruijff zich in de ArenA meldde. Als erelid heeft de legendarische nummer 14 het recht om de ledenraadvergaderingen bij te wonen en daar maakte hij gebruik van, ruim 24 uur nadat hij voetbalminnend Nederland had verrast door in zijn wekelijkse Telesport-column te melden dat hij bereid en in staat is om de huidige problemen binnen Ajax op te lossen. Door zich bij de ledenraad te melden en vervolgens de confrontatie met het verenigingsbestuur bij te wonen, plaatste Cruijff zich middenin de discussie die momenteel binnen Ajax woedt.

Omdat alle betrokkenen na de bijna vier uur durende sessie er het zwijgen toe deden, werd niet duidelijk in hoeverre de aanvankelijk harde eisen van tafel zijn geveegd of slechts zijn uitgesteld. In de communiqués die de club na afloop vrijgaf werd voornamelijk gerept over de bijstellingen in de verantwoordelijk- en bevoegdheden van voornamelijk de raad van commissarissen, het verenigingsbestuur en de ledenraad. Kortom, een voornamelijk interne aangelegenheid.

Daarmee werd de indruk gewekt, dat al pratende weg de ledenraad en het verenigingsbestuur af hebben gezien van een harde confrontatie en besloten hebben tot een route die de club in rustiger vaarwater gaat brengen. Dat was hard nodig, omdat het interne conflict de contouren van een machtsgreep leek te krijgen. Er sijpelde steeds meer informatie naar buiten, waaruit de indruk werd versterkt dat de commissie-Coronel veel verder was gegaan dan de oorspronkelijke opdracht om het bestuursmodel en het technische beleid van de laatste 10 jaren in kaart te brengen.

Het simpele feit dat in het ‘startmodel’ van de avond ook het aftreden van de complete directie werd meegenomen, terwijl dat formeel geen zaak van het college is, versterkte die indruk. In dat opzicht leek de actie van de rvc, om nog voor de presentatie van het commissierapport directeur Fontein te elimineren, een enorme kettingreactie teweeg te hebben gebracht.

De afschuw over de wijze waarop dit werd uitgevoerd, het persbericht dat Fontein uit eigen beweging was opgestapt (wat hij uiteindelijk niet deed) lag al op straat voordat de bespreking was begonnen, leidde ook binnen Ajax tot de conclusie dat een clubleiding met zo weinig fatsoen per direct zou moeten vertrekken.

Vandaar dat de toonzetting aan het begin van de avond aanzienlijk scherper was, dan uit het rond middernacht vrijgegeven communiqué zou blijken. Hoewel niemand tot commentaar bereid was, lijkt het er daarom op dat de rijen wat meer gesloten zijn. Het feit, dat Johan Cruijff is gevraagd om mee te helpen aan de oplossing van het probleem en dat hij daar ook mee akkoord is gegaan, is een indicatie dat er wel degelijk druk van de ketel is gehaald.

Wat dat betreft heeft Ajax een eerste stap gedaan om de zich als een olievlek uitbreidende crisis te neutraliseren.

Marillion schreef: Ik vind het in deze situatie dan ook belangrijk dat hij nu een echte kans krijgt om het neer te zetten zoals hij wil. Slaagt hij in zijn opzet dan hebben we straks een goed functionerende club en zijn we allemaal weer blij. Lukt het niet dan heeft hij een eerlijke kans gehad en zijn we misschien een beetje af van dat vrijblijvende commentaar vanuit de achtergrond. Nu ligt de kans er om te laten zien dat hij gelijk heeft. Ik hoop dat hij hem ook pakt.

joey schreef:Ik denk dat de trainers op de Toekomst vandaag al een stapje extra zetten. Het is wel een verschil of Johan Cruijff je op de vingers kijkt of Jan OR. De papieren juist invullen is niet genoeg meer.
Cruijff zet zijn reputatie op het spel, dus ga er maar vanuit dat hij het serieus neemt. Hij heeft zich ook nadrukkelijk verbonden aan het voetbaltechnische gedeelte en niet aan de rest. Dat vind ik een goede zaak. Ik vraag me wel af wat in dat geheel de taak zal zijn van de huidige verantwoordelijken, te weten MvG en Jan OR. Blijven die of worden ze vervangen? Dit besluit is een motie van wantrouwen aan het adres van MvG, want die is eigenlijk aangesteld om het technische beleid van Ajax gestalte te geven.
Ik hoop dat Cruijff de ruimte krijgt, dat ze hem ook daadwerkelijk de kans geven om zijn stempel te drukken. Dan komt het ongetwijfeld goed. Die man heeft meer voetbalverstand dan wij allemaal bij elkaar.

Cruijff blijft inspireren!

Op de lagere school was het belangrijk of je voor Ajax of voor Feyenoord was. We wisten precies van elkaar wie voor wie was. Ajax was mijn club en ik was een uitgesproken fan van Johan Cruijff. Ik verzamelde voetbalplaatje van mijn favorieten en hield van Johan Cruijff een fotoalbum bij. Dat heb ik nog steeds en ook ben ik - inmiddels 35 jaar later - nog steeds fan van Ajax en van Johan Cruijff. Cruijff is inmiddels managementgoeroe en ik ben manager. Inspirator voor het leven!


De loopbaan van Cruijff als voetballer heeft hem onder andere gebracht bij Ajax, Feyenoord, Barcelona, Los Angeles Aztecs en de Washington Diplomats en heeft hem de titel Europees voetballer van de Eeuw opgeleverd. Ook als trainer was hij succesvol met Ajax en Barcelona. Hij kon op zijn lauweren gaan rusten, maar deed dat niet. Hij laat zich nu gelden als analyticus en adviseur van grote clubs. Daarnaast heeft hij een school opgericht waar topsporters een HEAO-diploma kunnen halen. Ook heeft hij de Cruyff Foundation opgericht die wereldwijd sport en beweging stimuleert voor kinderen met en zonder handicap (zie: www.cruyff-foundation.org).

In zijn boek "Je gaat het pas zien als je het doorhebt; over Cruijff en leiderschap" laat Pieter Winsemius, oud minister van ruimtelijke ordening en milieu, voormalig firmant bij McKinsey, straatvoetballer en marathonloper, zien hoe dicht leiderschap in voetbal enerzijds en in bedrijfsleven en overheid anderzijds bij elkaar staan. Aan de hand van voetbalanekdotes en gesprekken met oud voetballers legt Winsemius de verbinding tussen voetbal en organisaties op het punt van leiderschap. Hieronder probeer ik de vertaling naar organisaties te maken. De smeu?ge voetbalverhalen en de nostalgie beveel ik de lezer warm aan!

Een topvoetballer moet beschikken over techniek, discipline en karakter. Wanneer het gaat om techniek doelt Cruijff op het vinden van de makkelijkste weg. De makkelijkste weg is ook de snelste weg. Als je tijd wint heb je meer controle over wat je daarna gaat doen. Bij discipline gaat het om het vertrouwen binnen het team dat iedereen op zijn taak berekend is en daarvoor staat. De nadruk ligt op het teamrendement. Vertrouwen ontstaat niet vanzelf. Je moet eraan werken. Als leider moet je vertrouwen geven. Daar krijg je discipline voor terug. Belangrijk in de ontwikkeling van teamrendement is de ontwikkeling van teamintu?tie.
Intu?tie is niet aangeboren maar aangeleerd. Het is ervaring die zo vanzelfsprekend is geworden dat je vaak niet eens meer weet hoe je het zou moeten uitleggen. Johan vergelijkt het met autorijden. De derde eigenschap die aan de top belangrijk is is karakter. Op topniveau zijn daarvoor bepalend: concentratie, creativiteit en de wil om te winnen. Een topper moet op elk moment betrokken zijn. Je kunt geen moment verslappen. Als we dit vergelijken met de top van bedrijfsleven en overheid is het verbazingwekkend dat veel toppers niet bij willen leren. Als je de hoogste managers vraagt hoeveel managementboeken zij het laatste jaar hebben gelezen blijkt vaak dat ze dit niet gedaan hebben. Wie aan het front van de troepen staat moet over de modernste wapens beschikken. Creativiteit in een team vereist dat alle spelers begrijpen waar ze mee bezig zijn. Daarbinnen mag individualiteit een plaats hebben, maar het moet niet te gek worden. Ook de wil om te winnen moet je voeden. Ajax is daarvoor een goede omgeving. Wie niet de wil heeft om te winnen voelt zich daar niet thuis. Winnen moet je leren en winnen is ook verslavend. Nederlanders hebben op dat punt een mentaliteitsprobleem. Wij zijn snel tevreden!

De leider moet daaraan toevoegen: focus, inzicht en tactiek. Voor focus gelden twee voorwaarden: houd het simpel en concentreer je spelers op hun kerntaken. Zoek meesterschap in de beperking. Dat maakt de wereld overzichtelijk en de aansturing doenlijk. Focus op kerntaken is belangrijk, maar daarachter moet wel een concept staan dat voor samenhang zorgt. Het concept moet richting geven, maar tevens mogelijkheden bieden voor flexibiliteit in de uitvoering. Je moet immers op kansen kunnen inspelen. Inzicht bevordert snel handelen en voorkomt onnodige activiteit. Vertaald betekent dit dat het tijd is om af te rekenen met het maken van veel uren als doel. De redenering is juist andersom. Wie te veel uren maakt zit in moeilijkheden! Bij tactiek hoort dat je weet wie welke kwaliteiten hebben. Als je de kwaliteiten van je spelers kent kun je daar optimaal gebruik van maken. Bij tactiek hoort ook dat je ruimte cre?ert. Ruimt om te ondernemen. Het is de taak van de leider om binnen het concept ruimte te cre?ren voor de spelers, kansen te scheppen en hen uit te dagen.

In een team moet je niet alleen sterren hebben, maar ook waterdragers en mensen die nooit falen. Belangrijk is daarnaast respect voor elkaar. Dat is toch wat andere taal dan de voortdurende kritiek in organisaties op de waterdragers van het middenkader. Sterren kunnen in de visie van Cruijff alleen maar ster zijn omdat ze kunnen terugvallen op stabiele mensen. Als het gaat om de ruimte die spelers op het veld hebben heeft Cruijff daar de visie op dat de hoofdlijnen door de trainer worden uitgezet, maar dat de invulling moet worden bepaald door spelers op het veld. Als je ze als leider strak bindt verlies je een groot deel van hun toegevoegde waarde. Een interessante benadering om toe te passen op de relatie tussen hoofdkantoor en operationele vestigingen, oftewel de verhouding centraal en decentraal.

Wat is de toegevoegde waarde van de baas bovenaan in de piramide? Volgens Cruijff is het simpel. De baas hoeft niet beter te zijn dan de anderen, maar hij moet boven alles baas zijn. Als je elf voetballers samenbrengt heb je elf meningen. Als de baas niet beslist dan ben je verloren!
Clubs kennen verschillende culturen. Dit moet niet worden onderschat. Vooral is dat merkbaar in een drietal situaties. Allereerst bij overname en fusies. Een samengaan van de Ajax-aanval en de Feyenoord-verdediging is ooit geprobeerd omdat beide in die onderdelen de sterkste waren. Het probleem uitte zich in een gapend middenveld. Het tweede advies is tijd te nemen voor acclimatiseren. Nieuwe spelers hebben de tijd nodig. Als derde punt van aandacht is daar de werving en selectie. Vaak worden duurbetaalde toppers van buiten gehaald. Passen zij voldoende binnen de cultuur van de organisatie?

Cultuurverandering is niet makkelijk. Goede coaches zijn in staat de noodzakelijke bijstellingen door te voeren. Alleen supercoaches kunnen leiding geven aan een totale cultuuromslag. Goede visies springen eruit, omdat ze een vonk laten overspringen van leiders op volgers. Leiders moeten voorgaan in het geven van richting. Het favoriete Cruijff-citaat van Winsemius: "Ik heb een verschrikkelijke hekel aan iemand die beweegt, maar niet weet waar naartoe".

Als het gaat om het ontwikkelen van spelers heeft de leider een verantwoordelijkheid. Werken moet leuk zijn. Dus je moet bouwen op sterkten! Echter iedereen moet wel minimaal een zes scoren, want iedereen moet wel zijn werk doen. Door beter te doen waar je goed in bent of kunt zijn, verleg je je grenzen en geniet je van steeds nieuwe ontdekkingen. Een les is tevens dat als je als leider de goede mensen met de nodige sterkten niet in huis hebt, je voorzichtig moet zijn met overambitieuze doelen.

Voor een leider is het een terugkerend dilemma. Aan de ene kant wil je een vonk doen overspringen op de mensen om je heen door hen een verwarmende visie te schetsen, met een gezamenlijk einddoel en een zinvolle vertrouwensband. Aan de andere kant krijg je onvermijdelijk te maken met mensen die niet kunnen of willen meewerken. Voor Cruijff zijn er drie terreinen waarop een leider bereid moet zijn onaardig gevonden te worden: in de relatie met toezichthouders, ten opzichte van spelers en medewerkers en vooral tegenover jezelf. Als je hard moet ingrijpen, moet je het ook hard doen. Als je gelijk hebt moet je het ook nemen. Naar buiten toe moet je echter je spelers wel beschermen. Intern moet je keihard zeggen waar het op staat. Je kan niet aardig zijn als je in de topsport zit. Dat moet je volledig scheiden. Je moet eerlijk zijn, menselijk zijn, maar niet aardig zijn. Dat is heel wat anders.

E?n van de belangrijkste dingen in het leven is steeds weer nieuwe uitdagingen te cre?ren. Het maakt niet uit wat voor uitdaging het is. Het is zaak je zin in je werk regelmatig te peilen. De spiegel is keihard en je moet zonodig heel onaardig tegen jezelf durven te zijn. Meestal zijn er wel signalen van buiten die, als je ervoor open staat, de boodschap overbrengen dat het tijd wordt om over nieuwe uitdagingen na te gaan denken.

Het boek van Pieter Winsemius toont zijn liefde voor sport en zijn bewondering voor Cruyff. Vooral degenen die de loopbaan van Cruyff en de ontwikkelingen in het voetbal van de afgelopen decennia intensief hebben gevolgd zijn in staat alles uit het boek te halen. Voor wie deze achtergrond niet heeft is alleen de vergelijking met leiderschap in het bedrijfsleven en bij de overheid interessant en verfrissend. Voor deze categorie kan ik me goed voorstellen dat het boek wat langdradig is en dus wel wat compacter had gekund.

Bestuur weg, Cruijff terug bij Ajax
Door RENZE LOLKEMA en SJOERD MOSSOU

AMSTERDAM - Johan Cruijff keert bij Ajax terug aan het front. De clublegende gaat bij de Amsterdammers het voetbaltechnische beleid vormgeven, op verzoek van de Ledenraad.

Het huidige bestuur onder leiding van voorzitter John Jaakke vertrekt op korte termijn, in elk geval nog dit seizoen. Een lange, chaotische avond leidde gisteravond tot de terugkeer van de Verlosser en het aanstaande vertrek van John Jaakke. Johan Cruijff gaat op verzoek van de Ledenraad, die gisteren voor een speciale vergadering bijeenkwam in Amsterdam, het technisch beleid ‘ vormgeven’.

Wat dat exact inhoudt en hoever de macht van Cruijff straks gaat bij Ajax, vermeldde het officiële persbericht van de club gisternacht nog niet. Alle direct betrokkenen weigerden inhoudelijk commentaar, Cruijff vertrok rond 23.45 uur met grote spoed.

Zeker is dat het huidige bestuur onder leiding van Jaakke op korte termijn vertrekt. De Ledenraad en het geplaagde bestuur van Ajax volgen het advies van de commissie-Coronel om een nieuw bestuursmodel vorm te geven. Daarbij moet de Raad van Commissarissenop grotere afstand gaan regeren. De personele invulling wordt dan grondig gewijzigd. Zodra dat proces is afgerond, stappen de huidige bestuursleden Jaakke, Hennie Henrichs en Joop Saan op.

De aanwezigheid van Cruijff was gisteren voor veel betrokkenen een verrassing. ,,Ik wist niet van tevoren dat hij zou komen,’’ zei Jaakke na de vergadering. ,,Zolang ik voorzitter ben, is Cruijff nog nooit geweest, dit was de eerste keer.’’ De voorzitter verwees vervolgens naar het persbericht, draaide zijn raampje dicht en spoedde weg.

De Ledenraad had gehoopt in het geheim bijeen te komen, maar dat bleek een illusie. De pers was gisteren ruim vertegenwoordigd. Cruijff – formeel erelid van Ajax – meldde zich om 18.50 uur aan de slagboom. Hij baalde er zichtbaar van dat hij gespot werd. ,,Moeten jullie eerst niet netjes vragen of ik gefotografeerd wil worden?’’ zei hij tegen de fotografen. Daarna sprak hij de intercom in en werd de slagboom geopend.

Jaakke meldde zich exact een uur later. De crisis binnen de club was hem aan te zien. Voor de breed uitgemeten persconferentie van afgelopen zondag had de Ajax-voorzitter de commissieleden één voor één de hand geschud. Daarbij liet hij zich ontvallen dat ook zijn tweede vakantie van dit seizoen opnieuw ernstig dreigde te worden verstoord door de perikelen bij Ajax.

In die eerste vakantie kwam Jaakke nauwelijks aan ontspanning toe omdat er veel te doen was rond Wesley Sneijder, die uiteindelijk naar Real Madrid vertrok. ,,Ik had nu wel een leuke vakantie in de planning,’’ zei hij zondag terloops. Leuk lijkt nu al misplaatst. Aan Jaakkes gezicht was te zien dat hij is aangedaan door de conclusies en aanbevelingen van de commissie-Coronel.

Maar de commissie is ook in de dagen na de presentatie duidelijk in zijn boodschap: Jaakke heeft er een puinhoop van gemaakt. Zijn naam wordt in het rapport weliswaar niet genoemd, maar Jaakke mag zich de kritiek net als algemeen directeur Maarten Fontein persoonlijk aantrekken, oordeelden enkele commissieleden gisteren nogmaals.

De commissieleden, die anoniem wensen te blijven, doen die constateringen met pijn in hun hart omdat het hun club is die ze in brand hebben gezet. ,,Maar misschien moet het ventiel wel helemaal uit de band worden gehaald,’’ zei er gisteren één. ,,Zodat we echt helemaal opnieuw kunnen beginnen.’’

Uri Coronel, voorzitter van de onderzoekscommissie oordeelde bovendien dat de druk onevenredig hoog is geworden bij de club: ,,De verwachtingen zijn hier soms te hoog gespannen.’’

De conclusies deden de commissieleden, allen Ajacied in hart en nieren, pijn. Van Uri Coronel is zelfs bekend dat hij nachten niet heeft geslapen toen de onderzoeksresultaten tot hem doordrongen. De commissievoorzitter had het gevoel een bom onder zijn eigen club te hebben gelegd en als Ajacied raakte hem dat in zijn ziel.

Ajax als organisatie is geen team, werd de commissie Coronel al snel duidelijk. Dat blijkt uit het volgende voorbeeld, dat niet is opgenomen in het rapport, maar wel illustratief is voor hoe er bij Ajax wordt gewerkt.

Toen de commissie moest uitvinden wie nou eigenlijk Piet Keizer had aangesteld als technisch adviseur van het eerste elftal, gaven Jaakke, technisch directeur Martin van Geel, oud-trainer Henk ten Cate en nog een paar kaderleden van Ajax verschillende antwoorden.

Omdat de commissie-Coronel geen namen noemt, leek Hennie Henrichs voorlopig buiten schot te blijven. Maar dit lid van de Raad van Commissarissen van Ajax - belast met technische zaken - mag zich de kritiek in het rapport ook aantrekken. Hij heeft zich te veel bemoeid met het technische beleid en werkte zeer moeizaam samen met technisch directeur Martin van Geel. Van Geel verdient daarom een tweede kans, zegt de commissie.

De positie van Fontein is onhoudbaar, vindt de commissie nog steeds. Dat heeft vooral met zijn sociale kant te maken: iemand die zich vier keer aan iemand moet voorstellen, wordt in Amsterdam al snel verfoeid. Jaakke is wat dat betreft anders.

,,Dus om nu de hele leiding te slachtofferen, gaat misschien te ver,’’ vinden diverse commissieleden. ,,Deze club moet namelijk ook door.’’

www.ad.nl

Baseman schreef:PS: Van Geel schijnt de dans te ontspringen, dat bevestigt mijn twijfels.

Duke schreef:Ik denk dan ook niet dat Cruijff zich met de feitelijke scouting zal bezig gaan houden.