Olympische strijd barst los in Nederland
Door HANS KLIPPUS
ROTTERDAM/ AMSTERDAM - Nederland neemt vandaag een nieuwe stap op weg naar de Olympische Spelen van 2028. Een stad, die volgens de regels van het IOC de organisatie op zich dient te nemen, is echter nog niet aan het ambitieuze project gekoppeld.
Twee Nederlandse experts op het gebied van de Olympische Spelen, IOC-erelid Hein Verbruggen en oud-IOC-lid Els van Breda Vriesman, vinden dat niet slim. Hoe eerder je in de internationale sportwereld mooie sier kunt maken met een naam van een stad, hoe beter dat is.
Henk Ovink, directeur nationale ruimtelijke ordening van het ministerie van VROM, heeft ook al aangegeven dat hij het erg laat vindt als de stad pas in 2016 wordt aangewezen. Er moet gebouwd worden of er moeten in elk geval plannen worden gemaakt om te bouwen. ,,Op het gebied van ruimtelijke ordening is een periode van twintig jaar niets. Eigenlijk is 2028 nu al,’’ zei Ovink laatst.
Worden de olympische ambities van Nederland ondermijnd door het poldermodel, waarin vooral de lieve vrede moet worden bewaard? Onzin, vindt NOC*NSF-voorzitter Erica Terpstra. ,,We willen gewoon niet dat de Olympische Spelen in Nederland een speeltje van één stad wordt. Het is een project van het hele land.’’
Als Nederland de Spelen krijgt toegewezen, zullen in de hele Randstad wedstrijden worden gehouden en mogelijk ook nog daarbuiten. Daarom is Terpstra niet blij met de opmerkingen van de Rotterdamse wethouder Lucas Bolsius deze week, waarin hij zijn stad Rotterdam aanprees als olympische organisator. ,,Dat is nou iets dat we juist niet willen,’’ zegt ook André Bolhuis, de gepikeerde voorzitter van de werkgroep Olympisch Plan 2028. Terpstra: ,,We moeten niet de situatie krijgen dat twee of drie steden afzonderlijk van elkaar in het buitenland gaan lobbyen. Dan zouden we als Nederland echt een modderfiguur slaan.’’
Dé oplossing lijkt om de stad maar snel aan te wijzen, zodat duidelijkheid ontstaat. Bolhuis: ,,Volgens mij wordt er een denkfout gemaakt. We hebben het nog over het Olympisch Plan en niet over de Olympische Spelen. Eerst willen we Nederland sportief en het liefst ook maatschappelijk op een hoger niveau brengen. Daarna komen eventueel pas de Spelen aan de orde.’’
Amsterdam en Rotterdam hebben beide interesse om olympische stad te worden, hoewel de hoofdstad met een reactie wacht tot het kabinet vandaag zijn verklaring over het Olympisch Plan heeft afgegeven. Beide steden timmeren al flink aan de weg op topsportgebied.
Hoewel een keuze voorlopig niet wordt gemaakt, spreken enkele betrokkenen zich achter de schermen uit voor Amsterdam. Het genoemde IOC-erelid Verbruggen heeft dat zelfs al openlijk gedaan. ,,Soms lijkt het inderdaad of het voor ons al een verloren race is,’’ reageert Hans den Oudendammer, directeur Rotterdam Topsport. ,,Maar wij willen duidelijk maken dat we ons daar niet zo maar bij neerleggen en dat we aan een goed plan werken. Ik roep nu zeker niet dat we de beste zijn, maar ik hoop wel dat straks de stad met het beste plan wordt gekozen.’’
Olympisch historicus Ton Bijkerk vindt dat niet zonder slag of stoot aan Rotterdam moet worden voorbijgegaan. ,,Amsterdam is weliswaar een toeristische trekpleister en heeft op olympisch gebied de naam, met het Olympisch Stadion inclusief de marathontoren en de vlam erop, maar Rotterdam is op zijn beurt de toegangshaven van heel Europa en geniet daardoor zeker ook bekendheid.’’ Bijkerk wijst er op dat zeker niet altijd de hoofdstad of de bekendste stad van een land wordt uitverkoren voor de organisatie van de Zomerspelen, zoals Barcelona (1992) en Atlanta (1996). Maar in de meeste gevallen is dat wél het geval.
www.sportwereld.nlBegroting Londen 2012 bedraagt 10,8 miljard euro
Over de kosten van de Olympische Spelen voor Nederland wordt nog niet gesproken. Dat komt na 2016 wel, zeggen de betrokken instanties. Er zijn extreem hoge bedragen mee gemoeid. Financiële onderzoeken hebben echter uitgewezen dat alle Zomerspelen sinds 1984 winstgevend zijn geweest. Dan wordt uitgegaan van de uitgaven voor de directe organisatie, zonder die voor verbetering van de infrastructuur. De Spelen van vorig jaar in Peking hebben volgens de organisatie een winst opgeleverd van 120 miljoen euro.
De begroting voor de komende Zomerspelen, 2012 in Londen, is nu al vier keer hoger dan was gepland: 9,3 miljard pond (zo’n 10,8 miljard euro). Dat is inclusief alle bouwprojecten en de kosten van de nieuwe infrastructuur. Het grootste deel wordt door de staat bekostigd en verder draagt de stad Londen bij en wordt geput uit de opbrengsten van de nationale loterij.
Nederland moet nu eerst de financiën bij elkaar zien te krijgen om de beoogde doelen tot 2016 te kunnen bereiken. Minimaal is een investering in de beginperiode van 90 miljoen euro per jaar nodig. Tegen het einde van deze fase, in 2016, wordt dat 800 miljoen euro.
Heel Nederland moet uiteindelijk worden opgetrokken naar olympisch niveau
Met de steun die het kabinet vandaag voor het Olympisch Plan 2028 zal uitspreken, wordt fase 1 (‘de onderzoeksfase’) van het project afgesloten.
Het tweede deel is de ‘opbouwfase’ en die loopt tot en met 2016. In die periode is het de bedoeling dat ‘heel Nederland naar olympisch niveau’ wordt opgetrokken en dat gaat veel verder dan sport alleen. ,,Ik zie NOC*NSF in de rol van coach, om van zestien miljoen mensen één sterk Nederlands team te maken,’’ zegt de voorzitter van de sportkoepel, Erica Terpstra.
Er zijn door NOC*NSF als aanjager samen met de ministeries van VWS, Economische Zaken en VROM acht ambities opgesteld op het gebied van topsport, breedtesport, sociaal-maatschappelijke effecten, welzijn, economie, ruimtelijke ordening, organisatie van evenementen en media-aandacht.
Die doelen bewerkstelligen is nu het belangrijkste doel, dat later mogelijk kan uitmonden in het verkrijgen van de organisatie van de Olympische Spelen in 2028 of zelfs 2032. Alle betrokkenen bij het Olympisch Plan beseffen dat de kans dat het immense sportevenement aan Nederland wordt toegewezen, niet groot is. De concurrentie zal enorm zijn.
Wat Nederland betreft moet aan het einde van de tweede fase, in 2016, worden besloten of de uitverkoren stad (Amsterdam of Rotterdam) kandidaat wordt gesteld voor de organisatie van de Olympische Spelen en de Paralympics.
Als Nederland besluit fase 3, de ‘kandidaatfase’, in te gaan, zal waarschijnlijk in 2018 of 2019 de officiële aanmelding bij het IOC volgen. In 2021 wordt dan de stad voor 2028 aangewezen.
)