PAOK - Ajax (6 augustus 2019)

[De Dominee]

Dat blijkt inderdaad. Nog een reden om (al dan niet tijdelijk) afscheid van hem te nemen.

[Ajax Rules]

Of Alvarez.

Je kunt Alvarez niet morgen in de basis zetten, zeker niet centraal achterin.

[brigade zuid]

Waarom niet? Hij traint toch al sinds vrijdag mee dacht ik? Ik ben geen Schuurs fan.

[Ajax Rules]

Waarom niet? Hij traint toch al sinds vrijdag mee dacht ik? Ik ben geen Schuurs fan.

Omdat voor een verdedigingscentrum communicatie, afspraken en samenspel/afstemming extreem belangrijk zijn.

Misschien is Alvarez (iets? veel?) beter dan Schuurs (wat heb je precies tegen hem?), maar je kunt in zo'n cruciale wedstrijd niet gaan experimenteren op basis van een paar trainingen.

[Monkey Tonk]

De steekpassen - met onzichtbare ruimte in de spits - zijn nog steeds niet te verdedigen. Daar hebben we FdJ niet voor nodig. Met Tadic, Ziyech, en vd Beek zit dat nog steeds goed.

De verdediging is zorgelijk. Lijkt me vragen om problemen om nu Blind door te schuiven naar het middenveld. Laat hem liever de verdediging organizeren.

[mattie]

Waarom niet? Hij traint toch al sinds vrijdag mee dacht ik? Ik ben geen Schuurs fan.

Schuurs heeft het allemaal goed opgepakt en heeft de hele voorbereiding goed gepresteerd..

Lees op meerdere forza dat de deal met Real rond is ivm Beek.. Overmars Telefoon uit hierna.. Genoeg is genoeg dacht ik zo..

[Marillion]

Ik zou nu niet ineens gaan wijzigen achterin. We hebben een serie wedstrijden met Schuurs en Martinez gespeeld. Als je nu Blind naar achteren zou halen dan staat er dus een centrum dat nog geen minuut heeft samengespeeld.

Laat Blind op het middenveld zorgen dat de balans goed is bij de omschakeling. Door zelf goed op te stellen en door Marin daarin te coachen.

[Wie kent Cees de Wolf nog?]

Precies. Laat Alvarez maar starten tegen Emmen, as. zaterdag.

[Monkey Tonk]

Ik zou nu niet ineens gaan wijzigen achterin. We hebben een serie wedstrijden met Schuurs en Martinez gespeeld. Als je nu Blind naar achteren zou halen dan staat er dus een centrum dat nog geen minuut heeft samengespeeld.

Laat Blind op het middenveld zorgen dat de balans goed is bij de omschakeling. Door zelf goed op te stellen en door Marin daarin te coachen.

Je wilt Europa in met Schuurs en Martinez in het centrum achterin? Ervaring achterin, om de boel te organizeren, is superbelangrijk. Wie van die twee gaat wie coachen, op basis van welke Europese ervaring?

Ik hoop dat ik het mis heb, maar ik krijg het idee dat Ten Hag zichzelf, door het succes van vorig seizoen, nogal aan het overschatten is. Hij heeft natuurlijk wel wat gebracht, maar het grote 'geheim' viel op zijn plaats door Tadic, die mensen met zich meesleurde in team spirit, en die het steekpassenrecept bracht. Ten Hag blijft ondanks dat nog steeds vasthouden aan Dolberg, en ging oa keihard op zijn bek tegen Spurs. Taktisch is Ten Hag helemaal niet zo sterk. Opbouwend kan Blind nog wel op het middenveld, maar verdedigend is hij daar volgens mij een stap te traag. En daardoor wordt de druk op het onervaren duo in het centrum alleen maar groter. (Zie bijvoorbeeld de tweede goal van Vitesse). Blind zal moeten leren om zich op die nieuwe positie goed op te stellen. Dat kost tijd. Die tijd is er niet. Het centrale duo achterin heeft eenzelfde probleem. Geen tijd. Als je Blind achterin zet los je daarmee die twee problemen op. (problemen die Ten Hag zelf schept). Veltman en Tagliafico rammelen ook aan alle kanten (Tagfliafico staat zeer vaak tever naar voren, en over Veltmannetjes hoeven we het niet te hebben), en dat maakt de organizatie vanuit het centrale duo nog belangrijker. Dat zijn de mensen die de ruimtes in de gaten houden en corrigeren. Blind kan dat goed. Het idee is volgens mij om mensen vanuit hun sterke punten te laten spelen. Ten Hag is met Blind met iets heel anders bezig.

[wimpey]

En wie moet er dan op het middenveld, MT?

Ajax houdt zelden de nul. Vorig seizoen ook niet. Ben bang dat dat in dit tweeluik wel eens fataal kan worden.

Wat mij bevreemdt is dat iedereen de leegloop heeft kunnen voorzien en dat er dan 35 M wordt geïnvesteerd in Magallan, Marin, Promes. Dan leidt je dubbelop kwaliteitsverlies.

Je ‘blok van 4’ bestaat nu uit 2 talentvolle rookies en iemand die totaal niet kan/wil verdedigen. Als je er tegen Vitesse al 2 vangt...

[Lionel]

Ik heb het afgelopen weekend en vannacht wat wedstrijden van PAOK bekeken.

Aanloop 2019/20

Een paar hoofdrolspelers van het voorbije topseizoen van PAOK zijn er inmiddels niet meer bij. Succestrainer Razvan Lucescu koos deze zomer voor een lucratieve overstap naar Al-Hilal in Saoëdi-Arabië, een halfjaar eerder deed topschutter Aleksandar Prijovic hetzelde met Al-Ittihad. Daarnaast ontbreken twee van de beste spelers in de selectie door een kwetsuur: PAOK zal het tegen Ajax moeten doen zonder linksback Vieirinha (vroeger rechtsbuiten bij VfL Wolfsburg) en controleur Maurício (ex-Zenit), die allebei aan de kant staan vanwege een kruisbandblessure.

Abel Ferreira is de nieuwe trainer van PAOK. Het treffen met Ajax is voor de Portugese oefenmeester, afkomstig van subtopper Sporting Braga, het eerste officiële duel bij zijn Griekse werkgever. In de voorbereiding paste Ferreira de speelwijze niet al te veel aan; het opvallendste is dat Omar El Kaddouri (ex-Napoli) een linie naar achter is geschoven vanwege het ontbreken van Mauricío als defensieve middenvelder.


Verdedigen


De dominantie van PAOK in de eigen competitie is te danken aan een ijzersterk georganiseerde defensie. In de twee seizoenen onder Lucescu was het een van de meest onpasseerbare ploegen in Europa. In maart 2018 (!) incasseerde PAOK voor het laatst meer dan één tegentreffer in de Griekse Super League. Aan de hand van een defensief bolwerk verloor PAOK in de daaropvolgende 35 duels geen enkele keer.


Defensieve statistieken PAOK in Super League sinds medio 2017




Wedstrijden

Nul gehouden

1 tegendoelpunt

2+ tegendoelpunten


60 34x 22x 4x



De Grieks kampioen is indrukwekkend goed in een verdedigingsstijl die je doorgaans bij 'rechterrijtjesploegen' verwacht. PAOK heeft geen enkel probleem met collectief diep op de eigen helft inzakken. Wanneer de tegenstander aan de spelopbouw begint, is onderstaand beeld eerder de regel dan de uitzondering. De twee spitsen in de defensieve 4-4-2-formatie bekommeren zich totaal niet om het opjagen van de centrumverdedigers van de opponent, en zakken in ter hoogte van de controlerende middenvelders van de tegenstander.


Het daaropvolgende recept is bekend voor eenieder die een compacte 4-4-2-verdedigingsformatie heeft gezien. De onderlinge ruimtes tussen de vier verdedigers en vier middenvelders blijven te allen tijde klein, evenals de afstand tussen die twee linies. Het extra slot dat PAOK op de deur doet is de rol van de twee spitsen. Beide aanvallers zakken ook ver mee terug, en ondersteunen fanatiek het hart van het middenveld met de belangrijkste taak: de as van het veld voor de tegenstander onbespeelbaar maken.


Bovenstaande opbouw van AEK Athene in de Griekse bekerfinale (1-0 winst PAOK) mondt uit in een langdurig balbezit. PAOK vindt het allemaal wel best, wanneer AEK de bal heeft, zolang dat maar achterin of rond de zijlijn is. Dertig seconden na bovenstaande afgebeelde situatie heeft AEK zich diep op de vijandelijke helft weten te voetballen. Dan wordt goed duidelijk hoe doordrongen elke PAOK-speler is van de benodigde defensieve arbeid. Op VI PRO wordt het schitterende combinatievoetbal van Manchester City, waarbij de onderlinge ruimtes in balbezit extreem klein zijn, weleens gekscherend 'postzegelvoetbal' genoemd. De Grieken hanteren de defensieve variant van 'postzegelvoetbal': bij langdurig balbezit van de tegenstander schroomt het niet om met tien veldspelers een ruimte ter grootte van een strafschopgebied te verdedigen.


Ajax kan kiezen uit twee verschillende strategieën tegen het hechte blok van PAOK. Het zal voor zwervende creatievelingen als Hakim Ziyech en Dusan Tadic lastiger dan normaal zijn om tussen de linies aanspeelbaar te zijn, omdat de ruimtes tussen en binnen de linies van PAOK simpelweg piepklein gehouden worden. Vertrouwen trainer Erik ten Hag en zijn spelers genoeg op hun overwicht qua individuele kwaliteit, dan kan Ajax opteren voor de geduldige aanpak. De bal langdurig rond laten gaan tot zich een opening aandient, zonder al te veel risico te nemen in de positionering, zodat er genoeg spelers achter de bal blijven bij eventuele omschakelingsmomenten.


De achilleshiel van PAOK is daarentegen dezelfde als die van de meeste ploegen wier speelstijl bestaat uit het initiatief in balbezit bewust weggeven: overschakelen op Plan B is een enorme stap. Met tien veldspelers op de eigen helft inzakken gaat een stuk lastiger als er gescoord moet worden. Een vroege openingstreffer tegen PAOK kan dus goud waard zijn voor Ajax, aangezien de Grieken worstelen wanneer ze zelf met ideeën moeten komen in balbezit.

Maar op specifieke momenten zet PAOK wél druk, deze variatie maakt de Grieken bijzonder moeilijk bespeelbaar. In de bekerfinale wordt snel duidelijk wie PAOK als danger man bij de opponent beschouwt. Telkens als creatieve middenvelder André Simões de bal krijgt aangespeeld, stapt een van de vier middenvelders plotseling fel uit op de AEK-controleur. Eventjes staat PAOK niet in een vacuüm-achtige 4-4-2-blok, maar dendert het naar voren toe. De druk neemt af wanneer de opponent de bal speelt naar een zone die PAOK ongevaarlijk acht.

De spaarzame momenten waarop PAOK op felle wijze collectief druk ontwikkelt op de opbouw van de tegenstander, zijn goed te voorspellen. Schaduwspits Dimitris Pelkas is met zijn onvermoeibare loopvermogen de grote aandrijver in dit soort situaties. Trekt Pelkas een sprint om een opponent af te jagen, dan volgen de andere drie PAOK-aanvallers zijn voorbeeld en sluiten de achterste zes veldspelers aan door een meter of twintig naar voren op te schuiven.

Zes seconden later is het kwaad voor Anderlecht eigenlijk al geschied. Kaçe's sliding brengt de bal bij El Kaddouri. Hierna wordt duidelijk waarom trainer Ferreira in de Marrokaanse aanvallende middenvelder een controleur ziet. El Kaddouri legt dertig meter af met de bal aan de voet, wat de drie spelers voorin de benodigde paar tellen geeft om op volle sprintsnelheid te geraken. Pelkas (onderste van de drie omlijnde spelers) blijkt het rapst, en rondt de tegenaanval kundig af.

De gevaarlijkste klant aan PAOK-kant bij counters is rechtsbuiten Léo Jába. De Braziliaan mag iets vaker en langer dan zijn aanvalspartners Pelkas, Chuba Akpom en Diego Biseswar voorin blijven na balverlies, om met zijn snelheid een eventuele counter bij een daaropvolgend omschakelingsmoment in te leiden. Tegen Panathinaikos gooit Jába het duel op slot met een dergelijk slimmigheidje. In plaats van zijn directe tegenstander af te jagen, wacht hij een paar tellen. Wanneer de Panathinaikos-linksback een risicovolle pass richting de as onderschept ziet worden, heeft de rappe Braziliaan twee stapjes voorsprong, en is hij niet meer bij te halen op weg naar de beslissende 0-2.


Ten Hag laat Ajax opbouwen in verscheidene variaties van een '3+2'-structuur (drie verdedigers, twee centrale controleurs) en een '3+1'. De samenstelling van de opbouwers wisselt van wedstrijd tot wedstrijd, en zelfs binnen wedstrijden. Toch lijkt de aanwezigheid en rol van Léo Jába te betekenen dat linksback Nicolás Tagliafico wat vaker dan gewoonlijk tot de achterste drie opbouwers zal behoren, aangezien de Argentijn de snelheid bezit de rappe Braziliaan bij te houden bij eventuele counters.


Aanvallen


In balbezit neemt PAOK bijzonder weinig risico. De Grieken bouwen op met backs die bijna ter hoogte blijven van de centrumverdedigers, met de controleurs vlak voor de defensie geposteerd. Geen veilige pass mogelijk? Dan gaat de bal naar de twee voorstoppers of keeper Alexandros Paschalakis, die dan met een lange haal naar voren de duelkrachtige Akpom (ex-Arsenal) in de punt van de aanval zoeken.

Ook als het spel via lage passes wordt opgebouwd, is PAOK erg direct in de aanpak. Tegen Anderlecht ontfermt rechtsback Léo 'Leonardo' Matos zich vooral over deze kant van de opbouw, nu de kundige Vieirinha op de andere backpositie ontbreekt - en voorstoppers Fernando Varela en José Crespo eenmaal geen fijnbesnaarde technici zijn. Matos zoekt geregeld naar een kans één-tweetjes op te zetten met Léo Jabá, waarna hij vervolgens zijn landgenoot in de diepte achter de Anderlecht-linksback kan sturen.

Hoewel Matos dit plannetje dusdanig vaak probeert, dat het na een tijdje tamelijk 'getelefoneerd' aanvoelt, slaagt hij in de slotfase van het oefenduel met Anderlecht in zijn einddoel: Jába in de open ruimte lanceren.

Maar PAOK is vooral een effectieve lange-bal-ploeg. Spits Akpom is groot gebouwd én beschikt over een enorme sprongkracht, wat hem tot een effectieve targetman maakt. De timing en scherpheid waarmee Akpoms dichtstbijzijnde ploeggenoten anticiperen op een door hem gewonnen luchtduel, leverde PAOK vorig seizoen veel makkelijke doelpunten op. De efficiënte wijze waarop Biseswar (onderste omlijnde speler) en zijn drie ploeggenoten in zijn rug reageren op een afgelegde bal van Akpom laat lastige omschakelingsdoelpunten er makkelijk en goedkoop uitzien, maar is in werkelijkheid het gevolg van talloze uren dit soort situaties collectief trainen.


Omschakeling van aanvallen naar verdedigen

In de Griekse liga laat PAOK zich zelden verrassen bij balverlies. De veldbezetting bij het eigen balbezit is dusdanig conservatief dat er doorgaans vier à vijf spelers achter de bal zijn gebleven bij vroegtijdig balverlies, of, zoals in onderstaande situatie, de onderlinge afstanden ten tijde van het balverlies klein genoeg zijn om tijdig te dichten.
Maar in de groepsfase van de Europa League laten de aanvallers van Chelsea zien dat spelers met een echte versnelling in de benen de PAOK-defensie pijn kunnen doen. De Londenaren zoeken bij omschakelingsmomenten met lange ballen en steekpassjes constant de zone op tussen voorstopper Crespo en de linksback. Chelsea scoort tweemaal op deze wijze in het groepsduel (4-0). De Spaanse centrumverdediger is de snelste niet meer. Het feit dat niet veteraan Vieirinha, maar de onervaren Dimitris Giannoulis naast Crespo zal spelen in de linkerhelft van de defensie, betekent dat er voor Ajax op de rechterflank met diepgang en snelheid relatief makkelijke kansen gecreëerd kunnen worden.


Standaardsituaties

PAOK scoorde vorig seizoen opvallend vaak uit corners en vrije trappen via vindingrijke varianten. De meest voorkomende corner-variant was de onderstaande, waaruit het de 0-1 tegen Panathinaikos maakte. Liefst drie PAOK-spelers (geel omlijnd) staan kort op elkaar opgesteld om de keeper te belemmeren in de baan van de bal te komen. Léo Matos (rood omlijnd) is, zoals vaker, de 'loper' die de cornertactiek met een afleidingsmanoeuvre in zal leiden. Terwijl alle beweging bij PAOK rond de eerste paal plaatsvindt, gaat de indraaiende hoekschop juist richting de tweede paal, waar de twee beste koppers (hier: Varela en Maurício) vrij komen.

In het verdedigen van standaardsituaties is PAOK minder efficiënt dan het dichtmetselen van het open spel van de tegenstander. Afgelopen seizoen hanteerden de Grieken een tamelijk klassieke vorm van mandekking bij corners, met twee extra mannetjes aan de korte kant van het vijfmetergebied. Het vrijhouden van de palen verschaft doelman Paschalakis weliswaar de broodnodige bewegingsruimte en overzicht, maar als een van de koppers zijn PAOK-mandekker weet af te schudden, heeft hij wel twee vrije hoeken om op te kunnen richten.


Een aantal van de belangrijkste doelpunten van Ajax in Europa vielen uit slimme cornertactieken. PAOK lijkt een tegenstander waartegen het loont om wat extra trainingstijd voor het instuderen en repeteren van cornervarianten in te ruimen in de dagen in aanloop naar de duels. Bij hoekschoppen is dit defensieve bolwerk minder waterdicht dan bij balbezit in open spel.


Gevaren en mogelijkheden


Het wedstrijdbeeld laat zich voorafgaand aan de kwalificatieduels al uittekenen. Ajax zal het balbezit hebben, PAOK zal zich terugtrekken. In 2017/18 kwam er een vroegtijdig einde aan Ajax' Europese campagne doordat de defensieve organisatie op momenten van balverlies niet op orde was; iets waar Nice en Rosenborg vervolgens gretig gebruik van maakten. Onder leiding van Ten Hag zette Ajax op dit vlak grote stappen vorig seizoen, maar bij het treffen met PAOK zal de oefenmeester kunnen zien of de organisatie van de restverdediging even soepel verloopt nu Matthijs de Ligt, Frenkie de Jong en Lasse Schöne zijn vertrokken, en er een aantal nieuwe gezichten in de achterste linie is aan te treffen.

Op individuele kwaliteit zal PAOK dit Ajax niet kloppen. Maar de Griekse formatie blinkt de afgelopen seizoenen uit in een underdog-speelstijl. Na de gewonnen strijd met PSV om de Johan Cruijff Schaal vormt PAOK de tweede serieuze uitdaging voor Ten Hag en zijn spelers dit seizoen. De vraag is of Ajax ook tegen een teruggetrokken ploeg in Europa kan schitteren.

[Lionel]

Lijkt me dat Schuurs zal spelen tegen de fysiek sterke Apkom.

[Gaizka1985]

En wie moet er dan op het middenveld, MT?

Ajax houdt zelden de nul. Vorig seizoen ook niet. Ben bang dat dat in dit tweeluik wel eens fataal kan worden.

Wat mij bevreemdt is dat iedereen de leegloop heeft kunnen voorzien en dat er dan 35 M wordt geïnvesteerd in Magallan, Marin, Promes. Dan leidt je dubbelop kwaliteitsverlies.

Je ‘blok van 4’ bestaat nu uit 2 talentvolle rookies en iemand die totaal niet kan/wil verdedigen. Als je er tegen Vitesse al 2 vangt...

Je zou Martinez en Blind van plaats kunnen laten wisselen, Martinez heeft toch ook ervaring als CVM?

[Marillion]

Ik zou nu niet ineens gaan wijzigen achterin. We hebben een serie wedstrijden met Schuurs en Martinez gespeeld. Als je nu Blind naar achteren zou halen dan staat er dus een centrum dat nog geen minuut heeft samengespeeld.

Laat Blind op het middenveld zorgen dat de balans goed is bij de omschakeling. Door zelf goed op te stellen en door Marin daarin te coachen.

Je wilt Europa in met Schuurs en Martinez in het centrum achterin? Ervaring achterin, om de boel te organiseren, is superbelangrijk. Wie van die twee gaat wie coachen, op basis van welke Europese ervaring?

.......

Als dat niet de bedoeling was had Ten Hag zich dat eerder moeten bedenken. Dit is het centrum wat minuten heeft gemaakt in de voorbereiding. Misschien had hij het wel anders gedaan als de groep eerder compleet was geweest.

Het oude centrum is er simpelweg niet meer. Niet alleen missen we De Ligt maar natuurlijk ook De Jong die door snel te handelen al menig aanval onschadelijk wist te maken. Je zou van die drie cruciale posities in het centrum dus alleen nog Blind op zijn oude plek kunnen opstellen. Normaliter zou dan Schöne kandidaat zijn voor de positie waar Blind nu speelt. Maar die is ook weg.

[Monkey Tonk]

En wie moet er dan op het middenveld, MT?

Oh, zijn we al zover? Blind op het middenveld omdat de nood daar hoog is? Dat wist ik niet.

Er klopt duidelijk iets niet. Als vd Beek vertrekt verdien je aan drie spelers pakweg 200 miljoen, en je geeft er 35 uit.

[Marillion]

Overigens zie ik Blind op het middenveld wel zitten hoor. Hij kan die positie perfect invullen en heeft ook nog een goed schot uit de tweede lijn.

[Sandro]

Ik zou het zo doen:

Onana, Veltman, Schuurs, Martinez, Tagliafico, Mazraoui, Van de Beek, Blind, Ziyech, Tadic, Promes

[Lionel]

Ik zou het zo doen:

Onana, Veltman, Schuurs, Martinez, Tagliafico, Mazraoui, Van de Beek, Blind, Ziyech, Tadic, Promes

Zo zou ik ook spelen. Prima ploeg hoor.

[Marillion]

Ik zie liever Neres ipv Promes. Maar die zal nog geen 90 minuten kunnen spelen dus wellicht houden we hem beter nog even achter de hand voor een eventuele invalbeurt.

Mazraoui viel goed in. Je zou inderdaad kunnen overwegen om Marin eraf te halen omdat die met name in de omschakeling (nog?) kwetsbaar is. Die heeft nog wat tijd nodig maar tijd is er eigenlijk niet. Daarbij moeten we wel meenemen dat die positie ook voor Mazraoui zo goed als nieuw is. Als back heeft hij wel eens problemen met positioneren. De vraag is of dat in deze rol beter zou gaan.

[peter]

Ik vind het lastig, hoor. Je merkte dat Nico en Ziyech eigenlijk nog geen ritme hadden. Zelfde geldt voor Mazraoui.

Promes belonen met een basisplek gaat me ook te ver, maar hoe ver is Neres?

Lastig, lastig.

[Lionel]

Hij is in ieder geval goed onder druk aanspeelbaar. Ajax moet die gasten aan gort spelen. Heb er wel echt vertrouwen in.

[Marillion]

Ik vind het lastig, hoor. Je merkte dat Nico en Ziyech eigenlijk nog geen ritme hadden. Zelfde geldt voor Mazraoui.

Promes belonen met een basisplek gaat me ook te ver, maar hoe ver is Neres?

Lastig, lastig.

Klopt, eigenlijk hadden die twee met invalbeurten ritme op moeten doen.

[Alexander]

Duidelijk dat Marin en Dolberg voorlopig de zwakste schakel zijn. Niet zo heel moeilijk wat je dan moet doen volgens mij.

Onana, Veltman, Schuurs, Martinez, Tagliafico, Mazraoui, Van de Beek, Blind, Ziyech, Tadic, Neres.

Neres is natuurlijk nog niet fit, maar Promes heeft het voorlopig nog niet laten zien. Laat Neres maar een uur staan dan en wissel hem dan voor Promes.

[Marillion]

Teveel spelers zonder ritme opstellen vind ik wel een risico hoor. Die voorbereiding is er niet voor niets. Laat Neres lekker een half uur pakken nadat Promes z'n tegenstander heeft laten werken.

[Sandro]

Lijkt mij ook logischer.