Ajax - Feyenoord 18-08-2013

[Cruijff]

Kreeg je de problemen binnen de selectie toen ook al erg mee? Als zoiets nu zou gebeuren zouden de online kranten en social media er helemaal vol mee staan. Ik vraag me af of het dan niet alsnog ten koste van de prestaties was gegaan.

Interessante vraag waarvan ik zeker weet dat het antwoord nee zal zijn. Ook aan mij, als ventje van de jaren '80 (patat)generatie die als jong kind Ajax at, dronk en ademde is er weinig over verteld. Ook 30 jaar na dato gaven de direct betrokkenen me er zelden een inkijk over, binnen 11 minuten een fles port legen met Piet Keizer en dan wat dingen aanhoren is niet representatief.


Toch nog even terugkomend op dit:

een zekere bijgoochem die in die tijd zeer opzichtig reclame maakte voor videorecorders van Philips liet in die tijd al zijn wedstrijden opnemen. Hij keek ze vaak in dezelfde week nog meer dan 3 keer terug.

Aan de kwaliteiten van de desbetreffende speler werd door niemand getwijfeld, zelf zei hij nooit openlijk dat hij de beste ter wereld was, maar hij vond van wel. Toch keek hij op die videobanden vooral naar wat hij nog kon verbeteren aan zijn spel. Hij zei dan dat voetbal een spel van fouten was en dat hij er in het veld ook elke 90 minuten nog een heleboel maakte, ook wanneer hij uitstekend in vorm was: "Ik ben er van overtuigd dat ik minimaal 65 of 70 minuten dingen fout doe, al heb ik nog zo'n goede dag."

Vind ik toch wel erg mooi hoor, zeker als je het vergelijkt met de mentaliteit van voetballers van nu. Dat een C. Ronaldo af en toe behoefte heeft om hoog van de toren te blazen daar kan ik me wel wat bij voorstellen, dat heeft iets weg van menselijke trekjes... Maar... dat de Jeffrey Brumaatjes na een potje dramatisch verdedigen aan de interviewer verklaren dat ze eigenlijk geen fouten hebben gemaakt, tja.

[Monkey Tonk]

Maar ergens begon de tijdbom toen ook te tikken, als een Griekse Tragedie. In de zin van: success will tear us apart. Inderdaad door die decadentie en een stuk verzadiging, maar vooral ook door de ego-clash tussen de vedettes onderling en tussen de waterdragers en de vedettes. Ik heb de indruk dat vooral Haan daarin toen als intrigant een vrij dubieuze rol heeft gespeeld. Iets wat ie volgens mij later ook probeerde te flikken bij de elite van Anderlecht, met name richting Rensenbrink.

Kovacs had in ieder geval weinig vat op wat er toen allemaal aan destructieve krachten loskwam, heeft hoogstens op zijn beminnelijke wijze het uiteindelijke uitelkaar knallen nog een tijd weten uit te stellen. Ik vraag me wel af hoe Michels dat toen gehanteerd zou hebben. Hem inschattende had hij vermoedelijk een rücksichtlose opruiming met alle dwarsliggers eruit doorgevoerd en rond Cruijff een nieuw Ajax opgebouwd.

Opmerkelijk was wel dat hoezeer Ajax buiten het veld vaak ook in onmin met elkaar leefde, het juist in het veld in die tijd zijn beste wedstrijden speelde. Wat ergens nog eens de professionaliteit van dat team benadrukt. In de zin van resultaat boven alles, ruzie of geen ruzie. Ik denk dat Cruijff in die tijd het op scherp zettende effect van het conflict-model ook definitief aan zijn bagage heeft toegevoegd.

Dat was de keiharde Michels (anders dan de vriendelijke Michels van 1988). Onder hem was de discipline gebleven. Nu kreeg je inderdaad een tijdje nog mooier en vrijer voetbal, maar zoals je aangeeft kwam het 'vrijdenken' niet alleen in een positief jasje. Cruijff lag op een gegeven moment niet zo lekker meer in de selectie, en de spelers besloten om hem de aanvoerdersband af te nemen. Die ging naar Keizer. Dat lijkt me een aardig drama in de kleedkamer, en in Cruijff's bovenkamer. Zal in de tijd geweest zijn dat Cruijff tot ieders opluchting voor zeven jaar had bijgetekend. Aan het eind van het seizoen was hij weg. Michels achterna. Naar een vrij onbekende club in Spanje.

[Yopi]

Was Michels echt zo hard? In 1974 was het bij Oranje maar een zooitje. (Bron: dat boek van Auke Kok.)

[Cruijff]

Was Michels echt zo hard? In 1974 was het bij Oranje maar een zooitje. (Bron: dat boek van Auke Kok.)

Voorafgaand aan het toernooi waren er erg strenge regels, zo ging men onder meer ontzettend lang op trainingskamp. Toen er goed gepresteerd werd, liet Michels de teugels vieren. Die gasten stonden natuurlijk ook op springen want het merendeel van de selectie had hun vrouw 8 tot 9 weken of zelfs nog langer niet gezien.

Dus roken, bier drinken en binnen + buiten het hotel feestjes bouwen werd toegestaan. Ik heb hier nog niemand over de vierdelige serie Johan van de VPRO gehoord, daar zetten ze Oranje '74 wel neer als een stevig rokende en bier drinkende bende:
www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1401413


Er is wel het een en ander aan te merken op die serie, de verkrachting van Herman Kuiphof vind ik persoonlijk het ergste, maar veel feitjes over 1974 en een aantal andere in de serie weergegeven 'grote gebeurtenissen' die kloppen wel.

[Monkey Tonk]

Hij stond wel zo bekend.

Oranje 74 is wat later. De magie bij Ajax was al weg. Michels kwam daar alleen op het laatst bij, als supervisor. Hij was niet bij de kwalificatiereeks. Zijn hand was in de voorbereiding meteen duidelijk, want de selectie werd helemaal afgetraind. De conditie moest omhoog. Overgevende spelers, afvallende spelers, en dat soort zaken. Er werd door de buitenwacht niet veel van begrepen, totdat bleek dat Oranje een vernieuwd soort Ajax-voetbal op de mat legde, met een niet eerder vertoond verschijnsel: het agressief jagen op de bal. Als team.

Alles was erop gericht om de tegenstander niet alleen te verslaan maar te vernederen. Zelfs de penalties, die door Neeskens snoeihard en hoog werden ingeschoten. Neeskens nam nooit penalties, maar hier zag het er prachtig uit. Totdat hij in de finale half in de grond schoot. haha.

Ik zou bijna de vliegende keep vergeten. Die deed hier ook voor het eerst zijn entree (werd veel later een mislukt experiment van Cruijff als Ajax-coach). Er was tot in elk detail diep nagedacht over het spel. Michels was een paar jaar daarvoor al de uitvinder van de buitenspelval. Kun je nagaan wat Ajax nog meer had kunnen laten zien zonder de afreis van Michels en Cruijff naar Barcelona. Ajax oogste Europa Cups na Michels, maar het was 100% zijn erfenis. Ajax haalde vrijer adem onder Kovacs, en de ideeen werden prima uitgevoerd, maar van nieuwe ideeen, zoals onder Michels, was eigenlijk geen sprake.

Eigenlijk omvatte die periode Ajax, in a nutshell, de ontwikkeling van weinig verdienende voetballers die zich de les voor laten schrijven naar grootverdieners die weinig moeten hebben van die ouderwetse autoritaire aanpak. Michels was veertien jaar later een hele andere man. Zelfs met een traan hier en daar. En dat paste precies bij de generatie Rijkaard/Gullit (van Basten had minder problemen gehad, denk ik, met de meedogenloze aanpak).

[Cruijff]

Hij stond wel zo bekend.

Oranje 74 is wat later. De magie bij Ajax was al weg. Michels kwam daar alleen op het laatst bij, als supervisor. Hij was niet bij de kwalificatiereeks.

Michels stond vroeger bekend als een bullebak en was ook keihard wat betreft het saneren van spelers. Wanneer iemand zich al jarenlang zeer verdienstelijk had gemaakt voor een club kon hij er zomaar uitgebonjourd worden zonder op enig mededogen te rekenen.

Wat trainingsmethoden betreft ging het er inderdaad erg hard aan toe, wat Ajax en Feyenoord deden was tot aan 1971 vrijwel hetzelfde. Elke dag waanzinnig afmattende conditietrainingen in de ochtend en dan 's middags een tweede training met de bal. Fysiologisch niet helemaal verantwoord, maar het kweekte wel mentaliteit.


Ook op andere vlakken was Michels hard en onverbiddelijk. Jan Mulder had hij graag in de WK selectie opgenomen, die kreeg bij Anderlecht echter uitgebreide voedingsadviezen, een heel uitgebalanceerd dieet. Toen de Oranje spelers op een formulier moesten invullen of ze allergieën hadden of bepaalde dingen niet aten kruiste Mulder vrijwel alles aan wat erop stond. Toen dacht Michels 'op zulk gezeik zitten we niet te wachten, die neem ik niet mee'.